Οι Ουπανισάδες—Η Αγάπη για τη Φιλοσοφία
«Όλα τα φιλοσοφικά και τα θρησκευτικά συστήματα της Ινδίας, είτε τα αιρετικά είτε τα ορθόδοξα, έχουν προέλθει από τις Ουπανισάδες», δηλώνει το βιβλίο Η Βεδική Εποχή (The Vedic Age).1 Σε αυτά τα συγγράμματα διδάσκεται για πρώτη φορά ο κύκλος του Κάρμα και των συνεχών γεννήσεων—η βασική δοξασία των Ινδουιστών, των Ζαϊνιστών και των Σιχ. Τι άλλο διδάσκεται εκεί;
Στοχασμός Γύρω από το Νόημα της Ζωής
2 Οι Ουπανισάδες συνεχίζουν την αναζήτηση της αλήθειας που άρχισαν οι ρισί στις Βέδες. «Οι σοφοί στις Ουπανισάδες είχαν ήδη ως αφετηρία την ιδέα ότι υπάρχει ένας υπέρτατος ρυθμιστής ή ουσία που διευθύνει τον άνθρωπο και το σύμπαν», παρατηρεί ο Δρ Σ. Ντασγκούπτα. «Ποια ήταν όμως η φύση αυτής [της πραγματικότητας]; Θα μπορούσε να ταυτιστεί με κάποια . . . καινούρια θεότητα ή μήπως δεν ήταν καν θεότητα; Οι Ουπανισάδες μάς παρουσιάζουν την ιστορία αυτής της αναζήτησης», προσθέτει ο ίδιος.2
3 Σε ησυχαστήρια μέσα στα δάση, οι σοφοί διαλογίζονταν και συζητούσαν ερωτήματα όπως: «Ποια είναι η προέλευση αυτού του σύμπαντος; . . . Από πού ερχόμαστε; Με ποια δύναμη ζούμε; Πού βρίσκουμε ανάπαυση [κατά το θάνατο]; Ποιος ορίζει τις χαρές και τις λύπες μας;»3 Αναμένοντας να βρουν τις απαντήσεις μέσω της δικής τους λογίκευσης και πείρας, αντί μέσω αποκάλυψης από τον Θεό, έλεγαν: «Πείτε το μας αυτό, ω! φιλόσοφοι».4
Οι Καρποί της Φιλοσοφίας
4 Οι σοφοί αποδίδουν τη δημιουργία του κόσμου στο Βράχμαν, το οποίο σύμφωνα με την Ίσα Ουπανισάδα είναι ένα ον, ξεχωριστό από το σύμπαν. (Χωρίο 1) Η Μουντάκα Ουπανισάδα, από την άλλη μεριά, θεωρεί το Βράχμαν ως το ίδιο το σύμπαν. Μια τρίτη άποψη, βασισμένη στη Σβετασβατάρα Ουπανισάδα, υποδεικνύει ότι, ενώ το Βράχμαν είναι πραγματικό, το σύμπαν είναι απλώς μια ψευδαίσθηση (μάγια).
5 Η αφήγηση της δημιουργίας στην Τσαντόγκυα Ουπανισάδα υποστηρίζει ότι ο κόσμος γεννήθηκε από ένα γιγάντιο αβγό. Περί της προέλευσης της ζωής, η Μπριχανταραγιάνκα Ουπανισάδα δηλώνει ότι ο Δημιουργός, εξαιτίας της μοναξιάς και της δυστυχίας που ένιωθε, «αναπτύχθηκε τόσο όσο ένας άντρας και μια γυναίκα μαζί, σε εναγκαλισμό, και μετά χωρίστηκε στα δύο, δημιουργώντας έναν σύζυγο και μια σύζυγο. . . . Με αυτόν τον τρόπο δημιούργησε το αρσενικό και το θηλυκό σε όλα τα πλάσματα—μέχρι και στα μυρμήγκια».5
6 Τι συμβαίνει κατά το θάνατο; Σύμφωνα με την Κάθα Ουπανισάδα, ο νεαρός Νατσικέτας πλησιάζει τον Γιάμα, θεό του θανάτου, και τον ρωτάει: «Όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει, εγείρεται η εξής αμφιβολία: μερικοί λένε “υπάρχει” και μερικοί άλλοι “δεν υπάρχει”. Δίδαξέ με την αλήθεια». Ο Γιάμα απαντάει: «Ακόμη και οι θεοί είχαν αυτή την αμφιβολία στους αρχαίους χρόνους, επειδή μυστήριο είναι ο νόμος της ζωής και του θανάτου. Να ζητήσεις άλλη χάρη».6 Ο Νατσικέτας επιμένει, ωστόσο, και ο Γιάμα τελικά αναπτύσσει διεξοδικά το δόγμα των συνεχών γεννήσεων.
7 Περιγράφοντας αυτόν τον κύκλο των συνεχών γεννήσεων, η Τσαντόγκυα Ουπανισάδα διηγείται ότι στο θάνατο η ψυχή του ατόμου πηγαίνει στο φεγγάρι, και παραμένει εκεί μέχρις ότου «αναλωθούν τα καλά του έργα».7 Έπειτα, αυτό το άτομο πέφτει σαν βροχή στη γη για να «γεννηθεί εδώ ως ρύζι και ως κριθάρι, ως βότανα και ως δέντρα». Κατόπιν πρέπει να περιμένει για να μπει σε μια μήτρα ωσότου «κάποιος ή κάτι άλλο τον φάει ως τροφή και τον αποβάλει ως σπέρμα».8 Η κάστα του, δηλαδή η μορφή ζωής του, καθορίζεται κατά την καινούρια γέννησή του βάσει του προηγούμενου Κάρμα του.
Η Αναζήτηση Συνεχίζεται
8 Όπως οι Βέδες, έτσι και «οι Ουπανισάδες δεν τακτοποίησαν κάποια σημαντικά ζητήματα», παρατηρεί το βιβλίο Ινδία (India). «Ο κάθε Ινδουιστής ατομικά συνεχίζει να είναι ελεύθερος να αποφασίσει αν θα πιστέψει ότι η μία Υπέρτατη Πραγματικότητα είναι απρόσωπο . . . πνεύμα . . . ή είναι ένας προσωπικός Θεός. . . . Παρόμοια, ο πιστός μπορεί να καταλήξει είτε στο ότι ο κόσμος είναι μια πλευρά του Βράχμαν, ή Βράχμα, είτε στο ότι είναι απλώς δημιουργία του Βράχμαν, ως απρόσωπου πνεύματος ή ως προσωπικού Θεού—ή ακόμη μπορεί να παραμείνει αναποφάσιστος».9
9 Μολονότι η διδασκαλία του Κάρμα και των συνεχών γεννήσεων θεωρείται σήμερα από τους ευλαβείς Ινδουιστές ως θεϊκά αποκαλυμμένη αλήθεια, στο βιβλίο Η Βεδική Εποχή διαβάζουμε ότι «οι Ουπανισάδες δεν περιέχουν “υπερανθρώπινες αντιλήψεις”, αλλά ανθρώπινες, αποκλειστικά ανθρώπινες προσπάθειες για προσέγγιση της αλήθειας».10Παρόμοια, το βιβλίο Η Ιστορία της Ινδίας σε Βάθος (Advanced History of India) παρατηρεί: «Οι ουπανισάδες αποκαλύπτουν τη φύση διαφόρων εικασιών όσον αφορά την Αλήθεια, που έγιναν από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Αυτές οι εικασίες οδήγησαν τελικά στην εξέλιξη των [ινδικών] συστημάτων φιλοσοφίας».11
10 Ως εκ τούτου, προκειμένου να γνωρίσετε την αλήθεια του Θεού, χρειάζεται να προχωρήσετε στην αναζήτησή σας πέρα από τις Βέδες και τις Ουπανισάδες. Κάνοντάς το αυτό, θα δείξετε ότι αγαπάτε πραγματικά τον Θεό και ότι θέλετε να τον λατρεύετε με αλήθεια. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, στη συνέχεια τα έπη και την Μπαγκαβάντ Γκιτά, τις σημαντικότερες από τις γραφές που θεωρούνται από την παράδοση ως Σμρίτι. Μπορούν τα συγγράμματα αυτά να μας βοηθήσουν στην αναζήτησή μας;
Οι Ουπανισάδες—Το Γνωρίζατε;
«Κυριολεκτικά, [“Ουπανισάδα”] σημαίνει κάθομαι κοντά με αφοσίωση, και έτσι φέρνει συγκεκριμένα στο νου το μαθητή που μαθαίνει με λαχτάρα από τον γκουρού του, τον πνευματικό του δάσκαλο. Σημαίνει επίσης μυστική διδασκαλία—μυστική, αναμφίβολα, επειδή αποκαλύπτεται κατά χάρη μόνο σε εκείνους οι οποίοι είναι πνευματικά έτοιμοι να τη λάβουν».—Η Πνευματική Κληρονομιά της Ινδίας (The Spiritual Heritage of India), Σουάμι Πραμπαβανάντα, 1980, σελίδα 39.
Πώς ανταποκρίνονται οι Ουπανισάδες σε αυτά τα κριτήρια;
Πρέπει:
1. Να μεγαλύνουν τον Θεό και να απαντούν στα ερωτήματά μας σχετικά με αυτόν
2. Να είναι διαθέσιμες σε όλους
3. Να είναι ευκολονόητες
4. Να διδάσκουν αληθινά δόγματα και σωστές ηθικές αρχές
5. Να μην έχουν καμία σχέση με μύθους
[Εικόνα στη σελίδα 12, 13]
Η διδασκαλία του κύκλου του Κάρμα και των συνεχών γεννήσεων προέρχεται από τις Ουπανισάδες
http://wol.jw.org/
www.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου