To Selfie or not to Selfie
Όταν ο Richard Dawkins το 1976 στο βιβλίο του «Το εγωιστικό γονίδιο» έγραφε « φαίνεται πως η γλώσσα εξελίσσεται όχι όμως με τον γενετικό τρόπο αλλά με ρυθμό κατά πολλές τάξεις μεγέθους μεγαλύτερο από τον ρυθμό της γενετικής εξέλιξης» είχε δίκαιο. Μπορεί τον όρο selfie να μην τον ξέρετε ή να τον μάθατε τα τελευταία χρόνια όμως ο όρος selfie (selfy) προστέθηκε στο Oxford Dictionary τον Αύγουστο του 2013 και ήταν η λέξη της χρονιάς (Word of the Year).
Ο ορισμός σύμφωνα με το Oxford Dictionary είναι: «Μια φωτογραφία που κάποιος έχει πάρει από τον εαυτό του, συνήθως λαμβάνεται με ένα smartphone ή κάμερα και τη μοιράζεται μέσω των κοινωνικών δικτύων ενημέρωσης».
Η χρήση αυτών των αυτό-φωτογραφιών είναι πιο διαδεδομένη στις ηλικίες 18-33χρονών, χωρίς όμως να ξεχνάμε την πιο πολυσυζητημένη selfie της Ellen DeGeneres στην απονομή των βραβείων Όσκαρ.
Ένας απλός ή και απλοϊκός τρόπος αντιμετώπισης τους είναι «αφού μπορούμε (να τραβήξουμε ωραίες φωτογραφίες του εαυτού μας) γιατί να μην το κάνουμε. Η αλήθεια είναι ότι η ψηφιακή τεχνολογία μας έχει δώσει άπειρες δυνατότητες σύνδεσης και έχει αλλάξει κατά πολύ, όχι μόνο τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και προβάλλουμε τον εαυτό μας αλλά και το πώς ορίζουμε τις σχέσεις μας και την καθημερινότητα μας. Πια έχουμε τη δυνατότητα με λίγα κλικ να αποθανατίσουμε, ρετουσάρουμε και ποστάροντας να ανακοινώσουμε στους «φίλους» μας τι κάνουμε, που βρισκόμαστε και με ποιους είμαστε. Ελέγχουμε την αυτό-εικόνα μας και απεικονίζουμε την ζωή μας φωτογραφικά.
Έχει πια γίνει ο πιο διαδεδομένος τρόπος προβολής του εαυτού, όμως τι κρύβεται πίσω από αυτή μας την συνήθεια/ανάγκη. Εγωισμός, μίμηση, ναρκισσισμός;
Όπως αναγνωρίζει και η εφημερίδα Huffington Post στο αντίστοιχο άρθρο της, ποτέ δεν ήταν πιο εύκολο να καμαρώνει και να επιδεικνύει κάποιος τον εαυτό του. Ίσως υπάρχει μια αλήθεια σε όσους υποστηρίζουν ότι ο πρόδρομος των selfies ίσως ήταν τα reality shows που ακολουθούσαν και κατέγραφαν στον τηλεοπτικό φακό λεπτό προς λεπτό την ζωή των συμμετεχόντων.
Ψηφιακή επιδειξιoμανία ή ακατάσχετη ματαιοδοξία
Πια η προβολή του εαυτού μπαίνει στα άδυτα των σχέσεων, καταγράφει ερωτικές στιγμές και καταλύει ακόμα και το άβατο του θανάτου όπου η ηλεκτρονικές σελίδες των αποθανόντων συνεχίζουν να υπάρχουν και να ποστάρουν. Ο άνθρωπος πέθανε το twitteraccount του συνεχίζει να ζει και να τουιτάρει!!! Η ματαιοδοξία σύνορα και όρια δεν γνωρίζει. Μια νέα υπηρεσία του Twitter θα επιτρέπει στους χρήστες να μεταφέρουν τη ροή της συνείδησης τους σε 140 χαρακτήρες ή λιγότερο πέρα από τον τάφο.
Το LivesOn θα αναλύει τα Twitter feeds χρηστών για να μαθαίνει τι τους αρέσει, τι συμπαθούν, τι γεύσεις προτιμούν κτλ ώστε να εξακολουθεί να ποστάρει παρόμοια μηνύματα, ενημερώσεις και συνδέσεις αφού έχει πεθάνει το άτομο.
Η υπηρεσία, αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Μάρτιο, και το σλόγκαν της είναι: «Όταν η καρδιά σας σταματά να χτυπά, θα συνεχίσει να κάνει tweet».
Τι κερδίζουμε ανεβάζοντας selfies;
Σύμφωνα με έρευνες τα κορίτσια και οι γυναίκες ανεβάζουν πιο συχνά selfies. Όμως όλοι ανεξαρτήτως φίλου αναζητούν την αναγνώριση για κάτι που θέλουν να επιδείξουν στον κόσμο ότι είναι ή ότι κατάφεραν, ακόμα και αν αυτό είναι ένα κλαμπ που επισκέφθηκαν ή μια τεράστια φούστα που έκαναν με την τσίχλα τους, είτε γιατί απλά έχουν πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση και επιζητούν την επιβεβαίωση.
Στο άρθρο της «Whyweselfie» η NickiLisaCole αναφερόμενη στις γυμνές και ερωτικές selfies εξηγεί μέσα από τα λόγια του κοινωνιολόγου GaleDines ότι «είναι ενδείξεις μια πορνό κοινωνίας στην οποία οι γυναίκες και τα κορίτσια αναμένονται να συμπεριφέρονται σαν ηθοποιοί πορνό που κατακλύζουν το διαδίκτυο. Ο ίδιος επισημαίνει ότι το να παρουσιάζουμε τους εαυτούς μας σαν ερωτικά αντικείμενα ένας από τους λίγους τρόπους για τις γυναίκες και τα κορίτσια να είναι ορατές και παρατηρήσιμες από την κοινωνία.
Ανεξάρτητα από τους λόγους που ωθούν τον καθένα να τραβήξει μια selfie το γεγονός παραμένει ότι από τη στιγμή που την ανεβάσουμε στο διαδίκτυο δεν είναι πλέον προϊόν δικής μας ιδιοκτησίας και χάνουμε οποιοδήποτε έλεγχο έχουμε για την εικόνα του εαυτού, του σώματος μας και της φήμης μας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον οποιοδήποτε σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμους για οποιοδήποτε σκοπό.
Παλιά για να δείξεις τις φωτογραφίες σου, συνήθως κάποιος φίλος θα έρχονταν σπίτι σου, θα πιάνατε την κουβέντα και μετά θα του έδειχνες το άλμπουμ με τις φωτογραφίες σου. Τώρα αυτό έχει αλλάξει. Για αυτό είναι σημαντικό μετά το κλικ να σταθούμε και να σκεφτούμε: ποιος θέλω να με δει και με ποιον θέλω να μοιραστώ αυτή τη φωτογραφία.
Έρα Μουλάκη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Πηγές:
Richard Dawkin, «Το εγωιστικό γονίδιο» (1976), εκδόσεις Κάτοπτρο.
‘When your heart stops beating, you’ll keep tweeting’
Why we selfie
Social Media for Your Social Afterlife
Sharing the (self) love: the rise of the selfie and digital narcissism
www.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου