22 Φεβρουαρίου 2016
Εδώ και καιρό (ήδη από την περίοδο υπουργίας Αβραμόπουλου στο ΥΠΕΘΑ) υπάρχουν φωνές (διαδικτυακές και άλλες) που εγκαλούν την ΠΑ για ολιγωρία στο φλέγον ζήτημα της αναβάθμισης του στόλου των F-16 -κάποιοι μάλιστα έφτασαν στο σημείο να υπονοήσουν πως πρόκειται για εσκεμμένη καθυστέρηση, η οποία εξυπηρετεί κρυφές ατζέντες και συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Καθώς το τελευταίο διάστημα αυτές οι φωνές πληθαίνουν, ήρθε η ώρα να τοποθετήσουμε τα πράγματα στη βάση που τους πρέπει: αυτή της πραγματικότητας.
Η τακτική της αναμονής
Όλα ξεκίνησαν πριν δύο χρόνια, στις αρχές του 2014. Η ακύρωση του προγράμματος εκσυγχρονισμού CAPES (Combat Avionics Programmed Extension Suite) 300 αεροσκαφών F-16C/D της Αμερικανικής Αεροπορίας στα πρότυπα του F-16V της Lockheed Martin και η οριστικοποίηση της συμφωνίας αναβάθμισης 134 F-16 Block 52 της Νοτιοκορεατικής Πολεμικής Αεροπορίας (ROKAF) από την BAE Systems άλλαζε τα μέχρι τότε δεδομένα, καθώς έσπαγε για πρώτη φορά το μονοπώλιο του αρχικού κατασκευαστή του μαχητικού, εν προκειμένω της Lockheed Martin, σε ότι αφορά την αναβάθμισή του. Έδινε, μάλιστα, ξεκάθαρο προβάδισμα στην BAE Systems στις διεθνείς εξελίξεις σχετικά με τον εκσυγχρονισμό αεροσκαφών F-16, καθώς καθιστούσε το CAPES μια μάλλον ακριβή επιλογή, από τη στιγμή που οι υποψήφιοι πελάτες θα καλούνταν να χρηματοδοτήσουν οι ίδιοι την ανάπτυξή του. Η BAE Systems βρισκόταν ήδη ένα βήμα μπροστά, καθώς η ROKAF είχε ήδη επιβαρυνθεί με το κόστος μη επαναλαμβανόμενης μηχανικής (Non Recurring Engineering: NRE) του προγράμματος, επιτρέποντας έτσι την οικονομικότερη προσφορά του πακέτου εκσυγχρονισμού σε μελλοντικούς ενδιαφερόμενους.
Όλα αυτά μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, όταν η διεύθυνση προγραμμάτων αμυντικών προμηθειών της Νοτίου Κορέας (DAPA: Defense Acquisition Program Administration) κατηγόρησε δημόσια τόσο την κυβέρνηση των ΗΠΑ όσο και την BAE Systems για τα επιπλέον έξοδα ($753 εκατ.) που προστέθηκαν στο συμβόλαιο για την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του προγράμματος. Η εξέλιξη αυτή σήμανε την ακύρωση του προγράμματος και την αναζήτηση νέου αναδόχου, ο οποίος δεν μπορούσε να είναι άλλος από τη Lockheed Martin. Πόσω μάλλον όταν, τον Αύγουστο του ίδιου έτους, είχε προηγηθεί η ανακοίνωση της ολοκλήρωσης του ραντάρ AESA SABR της Northrop Grumman στο F-16V, σημαίνοντας την εκκίνηση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των 144 αεροσκαφών F-16A/B Block 20 της Αεροπορίας της Ταϊβάν (ανέλαβε την χρηματοδότηση της ανάπτυξης του CAPES σε ποσοστό 30%).
Ήταν πλέον πρόδηλο πως οι εμπορικές ισορροπίες επρόκειτο να αλλάξουν και πάλι.
Όπως ήταν φυσικό, τα παραπάνω επηρέασαν σημαντικά τον προγραμματισμό του ΓΕΑ, όσον αφορά στον εκσυγχρονισμό του στόλου των ελληνικών γερακιών. Οι αρμόδιοι επιτελείς παρακολουθούσαν στενά τις εξελίξεις, τηρώντας στάση αναμονής, ελέγχοντας την πορεία των αυτών προγραμμάτων, ώστε να βεβαιωθούν πως η τελική τους επιλογή θα ήταν η ασφαλέστερη, η οικονομικότερη και επιχειρησιακά αποτελεσματικότερη για την Πολεμική Αεροπορία.
Περίμεναν λοιπόν να κατακαθίσει η σκόνη, ώστε να αποκαλυφθεί καθαρότερα το εμπορικό τοπίο. Όταν αυτό έγινε, το πράγμα δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρο:
Πέρα από το ήδη γνωστό πρόγραμμα της Ταϊβάν (144 F-16A/B Block 20, $1.85 δις, APG-83 SABR), η Lockheed Martin ανέλαβε στις αρχές Δεκεμβρίου του 2015 και το πρόγραμμα της Σιγκαπούρης (60 F-16C/D Block 52/52+, $914 εκατ., APG-83 SABR), ενώ στα μέσα Δεκεμβρίου του 2015 οριστικοποιήθηκε και εκείνο της Νότιας Κορέας (134 KF-16C/D Block 52, $2.5 δις, APG-83 SABR), το οποίο ανατέθηκε κι αυτό στη LM. Ο κύβος ερρίφθη: Το δυνητικό πρόγραμμα αναβάθμισης των ελληνικών γερακιών θα αναληφθεί από την LM και θα αποτελεί μια διαμόρφωση του F-16 Viper στα μέτρα της ΠΑ με πυρήνα το APG-83 SABR.
Και καθώς η ωρίμανση της συγκεκριμένης τεχνολογίας το επιτρέπει, ας κάνουμε μια απλή, ενδεικτική παρατήρηση για να καταδειχτεί πώς η «καθυστερημένη» απόφαση της ΠΑ μπορεί (αν το προβλέψει/επιδιώξει) να της κομίσει πολλαπλά οφέλη: σε 2-3 χρόνια το AN/APG-83 θα πάρει Μονολιθικό Μικροκυματικό Ολοκληρωμένο Κύκλωμα (MMIC) με βάση το νιτρίδιο του γαλλίου (GaN), σε αντίθεση με την τρέχουσα έκδοση με αρσενίδιο του γαλλίου (GaAs), επιτυγχάνοντας πολύ μεγαλύτερες επιδόσεις ισχύος.
Η ώρα των αποφάσεων και ο γαλλικός παράγοντας
Δεν είναι μυστικό πως η Γαλλία, την τελευταία δεκαετία, καταβάλλει άοκνες προσπάθειες να δέσει τη χώρα μας στο εξοπλιστικό της άρμα. Ούτε συνιστά υπερβολή να τονίσουμε, πως οι προσπάθειες αυτές έχουν ενταθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα -όπως σας έχουμε από καιρό ενημερώσει, το γαλλικό πολιτικό γραμμάτιο παραμένει ξεκάθαρα σε διαταγή.
Τι γίνεται όμως, όταν τα πολιτικά γραμμάτια και επιταγές διαπιστώνεται πως είναι αδύνατο να αποπληρωθούν εξολοκλήρου και άμεσα, με τη ναυπήγηση, επί παραδείγματι, νέων φρεγατών; Τι ακριβώς συμβαίνει όταν φαίνεται να ταυτίζονται με κάποιες «ταπεινές» (μα εξόχως πιεστικές) επιθυμίες του παρόντος της ΠΑ και συνάμα με κάποιες «εξωτικές» επιθυμίες του μέλλοντός της;
Ας δώσουμε λίγο περισσότερο βάθος στα παραπάνω ερωτήματα.
Το 2015 ήταν αδιαμφισβήτητα η χρονιά του ΠΝ, με την παραλαβή τριών υποβρυχίων αναερόβιας πρόωσης και μιας πυραυλακάτου, καθώς και με την εκκίνηση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των ΑΦΝΣ. Το επόμενο διάστημα, οι προσπάθειες του ΠΝ θα επικεντρωθούν στην παράδοση του Υ/Β S123 ΚΑΤΣΩΝΗΣ, στην απόδοση της επισκευασμένης ΤΠΚ P22 ΜΥΚΟΝΙΟΣ και στις σημαντικές ναυπηγικές εργασίες που απομένουν για την ολοκλήρωση των δύο τελευταίων ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΣΕΝ (ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ & ΒΛΑΧΑΚΟΣ). Το σύνολο σχεδόν της εξοπλιστικής πίτας θα πάει στην ΠΑ: το 2016 θα είναι η δική της χρονιά.
Είναι δεδομένη η μεγάλη εκτίμηση που τρέφουν οι έλληνες ιπτάμενοι στα Mirage 2000-5 Mk2, όπως και το γεγονός πως η ΠΑ παραμένει ακόμη στοιχειωμένη από την αναποφασιστικότητα που επέδειξε, στα μέσα της δεκαετίας του 2000, με τον μη εκσυγχρονισμό του συνόλου των Mirage 2000EGM/BGM, δημιουργώντας έτσι έναν στόλο δύο ταχυτήτων. Αξίζει εδώ να θυμίσουμε, για να μη λησμονούμε τα λάθη του παρελθόντος, ότι η Dassault είχε προτείνει στη Ελλάδα την κατασκευή τριών ακόμη -5 Μk2 και την αναβάθμιση πέντε ακόμη EGΜ για να αναλάβει, στα πλαίσια ΑΩ, την δωρεάν εγκατάσταση του λογισμικού SEG 53 (ώστε να έχουν τη δυνατότητα χρήσης των Exocet) σε όλα τα -5Μk2. Αντίστοιχα δωρεάν θα το έπραττε, εφόσον αναβαθμίζαμε το σύνολο των EGΜ/BGΜ σε -5Μk2 κι έτσι δεν θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε την απαξίωση, σε ρόλους αεροπορικής υπεροχής με σύγχρονα BVR όπλα, των λιγοστών EGΜ/BGΜ [1].
Το «γυάλινο πιλοτήριο» ελληνικού Mirage 2000-5 Mk2 σε ενισχυμένο καταφύγιο στην 114ΠΜ στην Τανάγρα κατά τη διάρκεια νυχτερινού readiness. Φωτογραφία Ιωάννης Λέκκας.
Η e-Amyna, ήδη από το Νοέμβριο του 2014 είχε ενημερώσει πρώτη[2], πως αρχικά εξετάζονταν τα περιθώρια εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EGM/BGM για την επέκταση της επιχειρησιακής τους ζωής, με ένα σχετικά περιορισμένο πρόγραμμα, που δεν θα ξεπερνούσε τα 350 εκατ. ευρώ. Το τελευταίο διάστημα όμως, πολλές αντικρουόμενες πληροφορίες και φήμες, οι οποίες εκπορεύονται από το ΥΠΕΘΑ, φτάνουν στα αυτιά μας. Μία από αυτές, ίσως η πιο λογικοφανής και ενδιαφέρουσα, αναφέρει πως προωθείται δυναμικά ο εκσυγχρονισμός των 18 παλαιών, μη εκσυγχρονισμένων, αεροσκαφών Mirage 2000 EGM/BGM στο επίπεδο dash 5.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, σε ένα παράλληλο πρόγραμμα, θα εκσυγχρονιστούν τα 85 F-16C/D Block52+/Adv στο επίπεδο F-16V, ενώ τα υπόλοιπα 70 F-16C/D Block30/50 θα υποστούν περιορισμένη αναβάθμιση, η οποία θα περιλαμβάνει αντικατάσταση υποσυστημάτων από αυτά που θα εξασφαλιστούν από τις νεότερες παρτίδες, όπως το ραντάρ APG-68 (V)9. Στόχος των δύο αυτών παράλληλων προγραμμάτων, η δημιουργία ενός μείγματος 128 μαχητικών (43 Mirage 2000-5 & 85 F-16V, το 80% των οποίων θα είναι κατασκευασμένο μεταξύ των ετών 2002-2010) πρώτης γραμμής, το οποίο θα υπερτερεί ποιοτικά των 169 εκσυγχρονισμένων αεροσκαφών F-16 F-16C/D Block40/50 CCIP (κατασκευής 1990-99) και των 30 F-16 F-16C/D Block50+Adv της THK (κατασκευής 2011-12).
Όλα αυτά βέβαια, με την προϋπόθεση πως θα εξευρεθούν τα απαραίτητα, για το σκοπό αυτό, κονδύλια. Κι αν ο εκσυγχρονισμός των γερακιών θα μπορούσε να καταστεί εφικτός με χρηματοδότηση του προγράμματος μέσω πιστώσεων FMS, που παρέχει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, εκείνος τωναντικατοπτρισμών θα γίνει εφόσον υπάρχει όντως ιδιαιτέρως συμφέρουσα χρηματοδοτική γαλλική πρόταση (όπως ακούγεται), η οποία είναι βέβαιο πως αν κατατεθεί, θα κατατεθεί με το βλέμμα στο μέλλον (βλέπε ΝΜΑ: Rafale). Σε κάθε περίπτωση αναμένονται περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ακριβές τίμημα της τυχόν αναβάθμισης των EGM/BGM, προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για τον συμφέροντα και επωφελή χαρακτήρα της.
Αναλυτικός πίνακας των αεροσκαφών Mirage 2000 που βρίσκονται σε ελληνική υπηρεσία (πατήστε πάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση).
Κλείνοντας, δυο κουβέντες για την προετοιμασία της ΠΑ, σχετικά με τη δυνητική απειλή των τουρκικών F-35. Κατά τα φαινόμενα, και σε αυτή την περίπτωση, η ΠΑ θα ακολουθήσει το δρόμο της ψυχραιμίας και της υπομονής: θα περιμένει να μάθει λεπτομέρειες, που θα αρχίσουν με τον καιρό να αποδεσμεύονται, ώστε να σχηματίσει μια, κατά το δυνατό, ασφαλέστερη εικόνα των πραγματικών δυνατοτήτων του αεροσκάφους, επιτρέποντας παράλληλα την τεχνολογική ωρίμανση συστημάτων, που μπορεί να αποδειχθούν καταλυτικά για την αντιμετώπισή του. Στο σημείο αυτό, σας προτρέπουμε θερμά να διαβάσετε την παρακάτω ανάλυση, όπως αυτή θα ξεδιπλώνεται το προσεχές διάστημα (F-35 Η στρατηγική της αντιμετώπισής του – Μέρος Α’: Εισαγωγή).
Σημειώσεις:
[1] Mirage 2000: Ελληνικοί αντικατοπτρισμοί και πραγματικότητα
[2] Ειδήσεις από τις Ένοπλες Δυνάμεις #39
www.foatvgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου