Αrt1883 Κυριακη 22 Μαη 2016
Η εκχώρηση «κόκκινων» δανείων, οι τράπεζες και η ανάκαμψη.
του Γ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ
Διαχείριση ιδιωτικού χρέους και προσοδοθηρία.
Σε πολλές χώρες της ευρωζώνης, το ιδιωτικό χρέος παραμένει πολύ υψηλό. Η συνεχιζόμενη κρίση δυσκόλεψε την μείωση των επισφαλειών και οδήγησε στην αύξηση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Κύπρο, το ποσοστό των κόκκινων δανείων είναι ιδιαίτερα υψηλό. Είναι μάλιστα συγκεντρωμένα στον επιχειρηματικό τομέα. Ετσι παρά την μεγάλη πτώση των επιτοκίων, ο δανεισμός προς ΜΜΕ και νοικοκυριά παραμένει χαμηλός. Το γεγονός αυτό έχει ανησυχητικές συνέπειες για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης αλλά και για τις προοπτικές ανάκαμψης. Το μεγάλο ποσοστό κόκκινων δανείων μειώνει τα δανειακά
διαθέσιμα ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, ενώ ταυτόχρονα συμβάλει στην αύξηση της ανεργίας.
Είναι γνωστό, πως οι ανισορροπίες των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών των χωρών της ευρωζώνης, είναι μια από τις κυριότερες αιτίες της κρίσης. Η εξισορρόπηση στηρίχτηκε αποκλειστικά στις ελλεμματικές χώρες, μέσω της μείωσης των εισαγωγών και όχι μέσω αύξησης των εξαγωγών. Με άλλα λόγια οι ελλειμματικές χώρες μείωσαν δραστικά τα ελλείμματά τους αλλά οι πλεονασματικές χώρες, κυρίως η Γερμανία, δεν μείωσαν τα πλεονάσματά τους. Αυτό είχε σαν συνέπεια, να επαφίεται η συνολική ευρωπαική προσαρμογή στην εξωτερική ζήτηση. Ετσι ενώ η ευρωζώνη είχε το 2007 ισοσκελισμένο εξωτερικό ισοζύγιο, το 2016 καταγράφει αυξανόμενο πλεόνασμα ύψους 3,7%.Το αποτέλεσμα είναι αποπληθωριστική τάση στην ευρωζώνη και ιδιαίτερα στην περιφέρειά της. Καθώς όμως η παγκόσμια ζήτηση επιβραδύνεται, μια εξοδος από την κρίση βασισμένη σε εξαγωγές εμφανίζεται απίθανη, καθώς μόνο η Γερμανία ήταν πλεονασματική στο εξωκοινοτικό εμπόριο - με την Κίνα, που σήμερα μειώνει τους αναπτυξιακούς της ρυθμούς. Παράλληλα αποδεικνύεται ότι μόνη η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να φέρει ανάκαμψη και απαιτείται συντονισμένη δημοσιονομική επεκτατική πολιτική με έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις, όπως εισηγούνται G-20 και ΔΝΤ.
Η λιτότητα, καθώς επιδεινώνει την ύφεση σε πολλές χώρες, «κοκκίνησε» τα ισοζύγια νοικοκυριών και επιχειρήσεων, επομένως και τους ισολογισμούς των τραπεζών. Σήμερα, στόχος των ευρωπαικών τραπεζών είναι να αντισταθμίσουν το γεγονός ότι το επόμενο διάστημα η πορεία της οικονομίας δεν φαίνεται ότι θα μπορέσει να βοηθήσει την κερδοφορία τους. Οι υπολογισμοί βάσει των οποίων προσδιορίστηκαν τα ποσά της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, στηρίχθηκαν κυρίως σε υποθέσεις σταδιακής ανάκαμψης, που θα περιόριζε την δημιουργία νέων κόκκινων δανείων. Θα αυξάνονταν έτσι οι κεφαλαιακοί δείκτες, καθώς θα απελευθερώνονταν προβλέψεις και εποπτικά κεφάλαια.
Προς το παρόν, δεν διαφαίνεται ότι οι προβλέψεις αυτές για την πορεία της ευρωπαικής οικονομίας θα επιβεβαιωθούν. Η συνεχιζόμενη αδυναμία των τραπεζών να δανείσουν λόγω έλλειψης ρευστότητας, η αδυναμία των περισσοτέρων χωρών να χρηματοδοτήσουν με ίδιους πόρους την ανάπτυξη και η συνεχιζόμενη έλλειψη διάθεσης για επενδύσεις από τις πλεονασματικές χώρες, μειώνουν τις πιθανότητες ανάκαμψης στο άμεσο μέλλον.
Πρόκληση λοιπόν και για τις ελληνικές τράπεζες είναι, η εκτέλεση των συμφωνηθέντων με την ΕΚΤ προγραμμάτων αναδιάρθρωσης/απομόχλευσης, που σκοπό έχουν να τις καταστήσουν ανταγωνιστικές. Παρά τα 37,3 δις για την ανακεφαλαιοποίηση που διατέθηκαν από τα δύο πρώτα μνημόνια, έχουν δυσκολίες να επανέλθουν σε κερδοφορία. Η κερδοφορία δεν είναι μόνο αναγκαία για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Είναι αναγκαία και για να αντισταθμίσει την σταδιακή μείωση του ποσοστού του αναβαλλόμενου φόρου στον υπολογισμό των ιδίων εποπτικών κεφαλαίων, όπως έχει ζητήσει η ΕΚΤ.
Υπογραμμίζεται ότι το ποσοστό της αναβαλλόμενης φορολογίας στους κεφαλαιακούς δείκτες των ελληνικών τραπεζών είναι κατά μέσον όρο μεγαλύτερο του 50% των εποπτικών κεφαλαίων, ενώ ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι λιγότερο του 20%.
Η ανάλυση των ευρωπαικών τραπεζικών δεδομένων, αποκαλύπτει ότι δεν προωθείται διαγραφή δανείων για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων φορολογικών και νομικών. Ετσι η ατζέντα που προωθείται στην ελλάδα από τους δανειστές, περιλαμβάνει αυστηρή εποπτεία, μεταρρυθμίσεις πτωχευτικής διαδικασίας και την ανάπτυξη αγοράς τιτλοποιημένων (κόκκινων και πράσινων) δανείων, με την χρησιμοποίηση εταιριών διαχείρισης διαθεσίμων. Ηδη Alphabank και Eurobank συνεργάζονται με την αμερικανική KKR.
Πρέπει όμως να επισημανθεί, ότι πέρα από την μεταφορά χρηματοπιστωτικής εμπειρίας, ελλοχεύουν και μεγάλοι κίνδυνοι. Στις ΗΠΑ πολλοί γίνονται εκατομμυριούχοι από την παροχή υπηρεσιών εξασφάλισης τραπεζικού δανεισμού για μοχλευμένες εξαγορές εταιριών (leveraged buy-out). To κέρδος προκύπτει για αυτόν που εξαγοράζει, από τις συντάξεις των εργαζομένων και την απομένουσα ρευστότητα της εταιρείας, που χρησιμοποιούνται και για την πληρωμή των δανειακών κεφαλαίων. Συχνά η εταιρία και οι απασχολούμενοι εξοστρακίζονται αλλά ο ειδικός της εξαγοράς φεύγει με μεγάλα ποσά. Επιτήδειοι χειρισμοί δημοσίων προσφορών είναι μια άλλη πηγή πλουτισμού όπως και τα τιτλοποιημένα παράγωγα.Οι κλασσικοί οικονομολόγοι αποκαλούν αυτά τα κέρδη οικονομικές προσόδους.
Η πρόσοδος προκύπτει από αφαίρεση εισοδήματος από την σφαίρα της παραγωγής και μεταφορά του στην εξυπηρέτηση χρέους. Οι νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις μάλιστα, εξασφαλίζουν μεγαλύτερο έλεγχο των κυβερνήσεων από διεθνή ιδιωτικά κεφάλαια μέσω των αγορών ομολόγων. Η σημερινή χρηματοπιστωτική οικονομία είναι πολύ διαφορετική από την βιομηχανική οικονομία που υπήρχε πριν το 1980. Επομένως, έργο δύσκολο και μακροχρόνιο, παρά το επείγον του χαρακτήρα του, θα αποδειχθεί η αντιμετώπιση των 'κόκκινων ' δανείων. Και σίγουρα θα καθορίσει το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας. Ισως γιαυτό δεν υπάρχει σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης.
.fotavgeia.blogspot.com
Η εκχώρηση «κόκκινων» δανείων, οι τράπεζες και η ανάκαμψη.
του Γ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ
Διαχείριση ιδιωτικού χρέους και προσοδοθηρία.
Σε πολλές χώρες της ευρωζώνης, το ιδιωτικό χρέος παραμένει πολύ υψηλό. Η συνεχιζόμενη κρίση δυσκόλεψε την μείωση των επισφαλειών και οδήγησε στην αύξηση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Κύπρο, το ποσοστό των κόκκινων δανείων είναι ιδιαίτερα υψηλό. Είναι μάλιστα συγκεντρωμένα στον επιχειρηματικό τομέα. Ετσι παρά την μεγάλη πτώση των επιτοκίων, ο δανεισμός προς ΜΜΕ και νοικοκυριά παραμένει χαμηλός. Το γεγονός αυτό έχει ανησυχητικές συνέπειες για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης αλλά και για τις προοπτικές ανάκαμψης. Το μεγάλο ποσοστό κόκκινων δανείων μειώνει τα δανειακά διαθέσιμα ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, ενώ ταυτόχρονα συμβάλει στην αύξηση της ανεργίας.
Είναι γνωστό, πως οι ανισορροπίες των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών των χωρών της ευρωζώνης, είναι μια από τις κυριότερες αιτίες της κρίσης. Η εξισορρόπηση στηρίχτηκε αποκλειστικά στις ελλεμματικές χώρες, μέσω της μείωσης των εισαγωγών και όχι μέσω αύξησης των εξαγωγών. Με άλλα λόγια οι ελλειμματικές χώρες μείωσαν δραστικά τα ελλείμματά τους αλλά οι πλεονασματικές χώρες, κυρίως η Γερμανία, δεν μείωσαν τα πλεονάσματά τους. Αυτό είχε σαν συνέπεια, να επαφίεται η συνολική ευρωπαική προσαρμογή στην εξωτερική ζήτηση. Ετσι ενώ η ευρωζώνη είχε το 2007 ισοσκελισμένο εξωτερικό ισοζύγιο, το 2016 καταγράφει αυξανόμενο πλεόνασμα ύψους 3,7%.Το αποτέλεσμα είναι αποπληθωριστική τάση στην ευρωζώνη και ιδιαίτερα στην περιφέρειά της. Καθώς όμως η παγκόσμια ζήτηση επιβραδύνεται, μια εξοδος από την κρίση βασισμένη σε εξαγωγές εμφανίζεται απίθανη, καθώς μόνο η Γερμανία ήταν πλεονασματική στο εξωκοινοτικό εμπόριο - με την Κίνα, που σήμερα μειώνει τους αναπτυξιακούς της ρυθμούς. Παράλληλα αποδεικνύεται ότι μόνη η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να φέρει ανάκαμψη και απαιτείται συντονισμένη δημοσιονομική επεκτατική πολιτική με έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις, όπως εισηγούνται G-20 και ΔΝΤ.
Η λιτότητα, καθώς επιδεινώνει την ύφεση σε πολλές χώρες, «κοκκίνησε» τα ισοζύγια νοικοκυριών και επιχειρήσεων, επομένως και τους ισολογισμούς των τραπεζών. Σήμερα, στόχος των ευρωπαικών τραπεζών είναι να αντισταθμίσουν το γεγονός ότι το επόμενο διάστημα η πορεία της οικονομίας δεν φαίνεται ότι θα μπορέσει να βοηθήσει την κερδοφορία τους. Οι υπολογισμοί βάσει των οποίων προσδιορίστηκαν τα ποσά της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, στηρίχθηκαν κυρίως σε υποθέσεις σταδιακής ανάκαμψης, που θα περιόριζε την δημιουργία νέων κόκκινων δανείων. Θα αυξάνονταν έτσι οι κεφαλαιακοί δείκτες, καθώς θα απελευθερώνονταν προβλέψεις και εποπτικά κεφάλαια.
Προς το παρόν, δεν διαφαίνεται ότι οι προβλέψεις αυτές για την πορεία της ευρωπαικής οικονομίας θα επιβεβαιωθούν. Η συνεχιζόμενη αδυναμία των τραπεζών να δανείσουν λόγω έλλειψης ρευστότητας, η αδυναμία των περισσοτέρων χωρών να χρηματοδοτήσουν με ίδιους πόρους την ανάπτυξη και η συνεχιζόμενη έλλειψη διάθεσης για επενδύσεις από τις πλεονασματικές χώρες, μειώνουν τις πιθανότητες ανάκαμψης στο άμεσο μέλλον.
Πρόκληση λοιπόν και για τις ελληνικές τράπεζες είναι, η εκτέλεση των συμφωνηθέντων με την ΕΚΤ προγραμμάτων αναδιάρθρωσης/απομόχλευσης, που σκοπό έχουν να τις καταστήσουν ανταγωνιστικές. Παρά τα 37,3 δις για την ανακεφαλαιοποίηση που διατέθηκαν από τα δύο πρώτα μνημόνια, έχουν δυσκολίες να επανέλθουν σε κερδοφορία. Η κερδοφορία δεν είναι μόνο αναγκαία για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Είναι αναγκαία και για να αντισταθμίσει την σταδιακή μείωση του ποσοστού του αναβαλλόμενου φόρου στον υπολογισμό των ιδίων εποπτικών κεφαλαίων, όπως έχει ζητήσει η ΕΚΤ.
Υπογραμμίζεται ότι το ποσοστό της αναβαλλόμενης φορολογίας στους κεφαλαιακούς δείκτες των ελληνικών τραπεζών είναι κατά μέσον όρο μεγαλύτερο του 50% των εποπτικών κεφαλαίων, ενώ ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι λιγότερο του 20%.
Η ανάλυση των ευρωπαικών τραπεζικών δεδομένων, αποκαλύπτει ότι δεν προωθείται διαγραφή δανείων για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων φορολογικών και νομικών. Ετσι η ατζέντα που προωθείται στην ελλάδα από τους δανειστές, περιλαμβάνει αυστηρή εποπτεία, μεταρρυθμίσεις πτωχευτικής διαδικασίας και την ανάπτυξη αγοράς τιτλοποιημένων (κόκκινων και πράσινων) δανείων, με την χρησιμοποίηση εταιριών διαχείρισης διαθεσίμων. Ηδη Alphabank και Eurobank συνεργάζονται με την αμερικανική KKR.
Πρέπει όμως να επισημανθεί, ότι πέρα από την μεταφορά χρηματοπιστωτικής εμπειρίας, ελλοχεύουν και μεγάλοι κίνδυνοι. Στις ΗΠΑ πολλοί γίνονται εκατομμυριούχοι από την παροχή υπηρεσιών εξασφάλισης τραπεζικού δανεισμού για μοχλευμένες εξαγορές εταιριών (leveraged buy-out). To κέρδος προκύπτει για αυτόν που εξαγοράζει, από τις συντάξεις των εργαζομένων και την απομένουσα ρευστότητα της εταιρείας, που χρησιμοποιούνται και για την πληρωμή των δανειακών κεφαλαίων. Συχνά η εταιρία και οι απασχολούμενοι εξοστρακίζονται αλλά ο ειδικός της εξαγοράς φεύγει με μεγάλα ποσά. Επιτήδειοι χειρισμοί δημοσίων προσφορών είναι μια άλλη πηγή πλουτισμού όπως και τα τιτλοποιημένα παράγωγα.Οι κλασσικοί οικονομολόγοι αποκαλούν αυτά τα κέρδη οικονομικές προσόδους.
Η πρόσοδος προκύπτει από αφαίρεση εισοδήματος από την σφαίρα της παραγωγής και μεταφορά του στην εξυπηρέτηση χρέους. Οι νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις μάλιστα, εξασφαλίζουν μεγαλύτερο έλεγχο των κυβερνήσεων από διεθνή ιδιωτικά κεφάλαια μέσω των αγορών ομολόγων. Η σημερινή χρηματοπιστωτική οικονομία είναι πολύ διαφορετική από την βιομηχανική οικονομία που υπήρχε πριν το 1980. Επομένως, έργο δύσκολο και μακροχρόνιο, παρά το επείγον του χαρακτήρα του, θα αποδειχθεί η αντιμετώπιση των 'κόκκινων ' δανείων. Και σίγουρα θα καθορίσει το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας. Ισως γιαυτό δεν υπάρχει σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης.
.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου