Αrt1748 Παρασκευή 8 Απρίλη 2016 Χρημάτων πάντων μέτρον άνθρωπος.
Του Γ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ
Η λιτότητα βλάπτει σοβαρά την οικονομία και την κοινωνία στην ευρωζώνη.
Στο Eurogroup της 9ης Μαίου, θα συζητηθούν οι συνθήκες βιωσιμότητας του χρέους, που θα επιτρέψουν την συμμετοχή του ΔΝΤ στην χρηματοδότηση του τρίτου Μνημονίου. Η συμφωνία για «μηχανισμό δημοσιονομικής προσαρμογής», θα είναι μια εκδοχή του θεσμοθετημένου Δημοσιονομικού Συμβουλίου, και θα «αυτοματοποιήσει» σε ένα βαθμό την λιτότητα. Θα συνεχίσει δηλαδή την επιλογή της ευρωπαικής ηγεσίας ως απάντηση στην κρίση του 2008. Αυτή συνoψίζεται στο τρίπτυχο δημοσιονομική λιτότητα, διαρθρωτικές (νεοφιλελεύθερες) αλλαγές και επεκτατική νομισματική πολιτική. Μοτίβο είναι η επιμονή στους δημοσιονομικούς κανόνες λιτότητας.
Η περιοριστική πολιτική χαλάρωσε πρόσφατα σε ουδέτερη, για χώρες του ευρωπαικού ‘πυρήνα’, πράγμα που σημαίνει πως οι προυπολογισμοί δεν χρησιμοποιούνται πλέον επίσημα–εκτός της Ελλάδος - για την επιβολή ύφεσης, δηλαδή περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο δεν χρησιμοποιούνται ούτε για την προώθηση της ανάπτυξης. Η μικρή χαλάρωση συνοδεύεται από την επιτάχυνση διαρθρωτικών αλλαγών,- που περιλαμβάνουν περιορισμό μισθών και συντάξεων, γεγονός που συνιστ συνέχιση της λιτότητας. Βέβαια στην Ελλάδα, επιβάλονται αυξανόμενες δόσεις λιτότητας για την εξασφάλιση αποπληρωμής του χρέους.
Μετά επτά χρόνια επιβολής της γερμανικής άποψης, το ευρωπαικό ΑΕΠ είναι κάτω από το επίπεδο του 2008, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 27,6%, η ισπανική 4,5%, η πορτογαλική 6,5%%. Στον αντίποδα η Γερμανική αυξήθηκε 5,5% και η Γαλική 2,7%. Από το 2012 η οικονομία της ευρωζώνης εμφανίζει στασιμότητα, ενώ η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ δεν έδωσε αναπτυξιακή ώθηση. Η κρίση της ευρωζώνης σε μακροοικονομικούς όρους, είναι χειρότερη από την κρίση του 1929, όταν οι ευρωπαικές χώρες χρειάστηκαν 4-5 χρόνια να επανέλθει το ΑΕΠ στα προ κρίσης επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό πως στις 21 από τις 28 χώρες της ΕΕ, οι επενδύσεις στην αρχή του 2016 παραμένουν κάτω από το επίπεδο του 2007. Η βιομηχανική παραγωγή της ευρωζώνης εμφανίζει πτώση πάνω από 10% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2008. Ο πληθωρισμός από το 2013 είναι κάτω από τον στόχο του 2% και τον Φεβρουάριο του 2016 έγινε αρνητικός. Δηλαδή η ευρωζώνη είναι σε αποπληθωρισμό τουλάχιστον τρία χρόνια, ενώ οι χώρες της περιφέρειας παρέμεναν διαρκώς σε αρνητικό πληθωρισμό. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, ανήλθε σε 700 δις το 2015, δηλαδή 7% του ΑΕΠ και όμως απέτυχε να ανακόψει την αποπληθωριστική τάση.
Πολλές μελέτες των δημοσιονομικών «πολλαπλασιαστών», αποδίδουν την χαμηλή επίδοση της ευρωζώνης, στην πολιτική λιτότητας. Μια από αυτές, θεωρεί πως η δημοσιονομική προσαρμογή την περίοδο 2011-2013 μείωσε το ΑΕΠ με ποσοστό 7,7%. Μια άλλη καταλήγει στο συμπέρασμα πως εαν οι χώρες της ευρωπαικής περιφέρειας είχαν εφαρμόσει την μισή λιτότητα μεταξύ 2010 και 2013, το ελληνικό ΑΕΠ θα ήταν 14% υψηλότερο, το ισπανικό 10% υψηλότερο, ενω η μείωση του πορτογαλικού και του Ιρλανδικού ΑΕΠ θα ήταν 5,5% και 3,5% μικρότερη. Στην ευρωπαική περιφέρεια οι άνεργοι θα ήταν λιγότεροι κατά. 1,2 εκατ. εαν η λιτότητα ήταν μικρότερη.
Στην αρχή του 2016 η ανεργία στην ευρωζώνη ήταν 10,5%, ενώ η ανεργία των νέων ήταν 21,5%, εμφανίζοντας άνοδο 7% και 15% απο το 2008. Ως γνωστόν, η υψηλότερη ανεργία παρατηρείται στην Ελλάδα (24,5%) και Ισπανία (21,4 %). Από το 2008 σε όλες τις ευρωπαικές χώρες, η φτώχεια αυξήθηκε εκφράζοντας μείωση της κοινωνικής συνοχής. Από τις αρχές του 2016 το 24,5% των ευρωπαίων πολιτών ζει στα όρια της φτώχειας. Το ανησυχητικό αυτό ποσοστό αντιστοιχεί σε 122 εκ πολιτες. Το χάσμα μεταξύ ευρωπαικού ‘βορρά’ και ‘νότου’ παραμένει τεράστιο. Στην ελλάδα 36% του πληθυσμου ειναι στα όρια της φτώχειας, ενώ στην Ισπανια το αντιστοιχο ποσοστό είναι πάνω από 29%.
Το φαινόμενο συνοδεύεται από μακροχρόνια ανεργία χωρίς προοπτική επαγγελματικής επανένταξης. Ο ρυθμός επιταχύνεται από τις περικοπές των δημοσίων δαπανών. Πολλές ερευνητικές εργασίες αποδεικνύουν πως η δραματική αύξηση της φτώχειας είναι άμεσο αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης. Αποδεικνύεται επίσης αναδιανομή εισοδήματος από μισθωτούς και επαγγελματίες σε εισοδηματίες κατόχους μεγάλου πλούτου.
Ομως η αποτυχία της πολιτικής λιτότητας είναι προφανής όταν μελετάται η πορεία του χρέους (καμπύλη βιωσιμότητας). Στην αρχή του 2016 ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της ευρωζώνης, έφθασε στο 93% ενώ στο τέλος του 2009 ήταν 79,3%. Το αποτέλεσμα είναι να απορροφούν τα χρεωλύσια μεγάλο και αυξανόμενο ποσοστό του ΑΕΠ, παρά το χαμηλό επίπεδο των επιτοκίων.
Η ρητορική και τα μέτρα που υιοθετούνται η προτείνονται σε ευρωπαικό επίπεδο, δεν προδίδουν συνείδηση των σοβαρών αυτών αρνητικών εξελίξεων. Επιβάλοντας μια περιοριστική πολιτική, χωρίς σχέδιο για τη μετά-την-κρίση-Ελλάδα και χωρίς στοιχειώδη μέριμνα για το μείζον, που είναι η μεγέθυνση της οικονομίας και η αντιμετώπιση της μαζικής ανεργίας, η «γερμανική» ευρώπη παράγει την αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αυτό δείχνουν οι εξελίξεις σε Βρετανία, Γαλία, Αυστρία, Φινλανδία, Ολανδία και τις χώρες του Βίζενγκραντ. Και προσπαθεί να την παρακάμψει με αδιαφάνεια και διευθετήσεις -εκτός του πλαισίου των ευρωπαικών Συνθηκών- που οδηγούν σε περιστολή της δημοκρατίας. Οπως οι αυτόματοι μηχανισμοί προσαρμογής.
Www.fotavgeia.blogspot.com
Του Γ. ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ
Η λιτότητα βλάπτει σοβαρά την οικονομία και την κοινωνία στην ευρωζώνη.
Η περιοριστική πολιτική χαλάρωσε πρόσφατα σε ουδέτερη, για χώρες του ευρωπαικού ‘πυρήνα’, πράγμα που σημαίνει πως οι προυπολογισμοί δεν χρησιμοποιούνται πλέον επίσημα–εκτός της Ελλάδος - για την επιβολή ύφεσης, δηλαδή περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο δεν χρησιμοποιούνται ούτε για την προώθηση της ανάπτυξης. Η μικρή χαλάρωση συνοδεύεται από την επιτάχυνση διαρθρωτικών αλλαγών,- που περιλαμβάνουν περιορισμό μισθών και συντάξεων, γεγονός που συνιστ συνέχιση της λιτότητας. Βέβαια στην Ελλάδα, επιβάλονται αυξανόμενες δόσεις λιτότητας για την εξασφάλιση αποπληρωμής του χρέους.
Μετά επτά χρόνια επιβολής της γερμανικής άποψης, το ευρωπαικό ΑΕΠ είναι κάτω από το επίπεδο του 2008, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 27,6%, η ισπανική 4,5%, η πορτογαλική 6,5%%. Στον αντίποδα η Γερμανική αυξήθηκε 5,5% και η Γαλική 2,7%. Από το 2012 η οικονομία της ευρωζώνης εμφανίζει στασιμότητα, ενώ η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ δεν έδωσε αναπτυξιακή ώθηση. Η κρίση της ευρωζώνης σε μακροοικονομικούς όρους, είναι χειρότερη από την κρίση του 1929, όταν οι ευρωπαικές χώρες χρειάστηκαν 4-5 χρόνια να επανέλθει το ΑΕΠ στα προ κρίσης επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό πως στις 21 από τις 28 χώρες της ΕΕ, οι επενδύσεις στην αρχή του 2016 παραμένουν κάτω από το επίπεδο του 2007. Η βιομηχανική παραγωγή της ευρωζώνης εμφανίζει πτώση πάνω από 10% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2008. Ο πληθωρισμός από το 2013 είναι κάτω από τον στόχο του 2% και τον Φεβρουάριο του 2016 έγινε αρνητικός. Δηλαδή η ευρωζώνη είναι σε αποπληθωρισμό τουλάχιστον τρία χρόνια, ενώ οι χώρες της περιφέρειας παρέμεναν διαρκώς σε αρνητικό πληθωρισμό. Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, ανήλθε σε 700 δις το 2015, δηλαδή 7% του ΑΕΠ και όμως απέτυχε να ανακόψει την αποπληθωριστική τάση.
Πολλές μελέτες των δημοσιονομικών «πολλαπλασιαστών», αποδίδουν την χαμηλή επίδοση της ευρωζώνης, στην πολιτική λιτότητας. Μια από αυτές, θεωρεί πως η δημοσιονομική προσαρμογή την περίοδο 2011-2013 μείωσε το ΑΕΠ με ποσοστό 7,7%. Μια άλλη καταλήγει στο συμπέρασμα πως εαν οι χώρες της ευρωπαικής περιφέρειας είχαν εφαρμόσει την μισή λιτότητα μεταξύ 2010 και 2013, το ελληνικό ΑΕΠ θα ήταν 14% υψηλότερο, το ισπανικό 10% υψηλότερο, ενω η μείωση του πορτογαλικού και του Ιρλανδικού ΑΕΠ θα ήταν 5,5% και 3,5% μικρότερη. Στην ευρωπαική περιφέρεια οι άνεργοι θα ήταν λιγότεροι κατά. 1,2 εκατ. εαν η λιτότητα ήταν μικρότερη.
Στην αρχή του 2016 η ανεργία στην ευρωζώνη ήταν 10,5%, ενώ η ανεργία των νέων ήταν 21,5%, εμφανίζοντας άνοδο 7% και 15% απο το 2008. Ως γνωστόν, η υψηλότερη ανεργία παρατηρείται στην Ελλάδα (24,5%) και Ισπανία (21,4 %). Από το 2008 σε όλες τις ευρωπαικές χώρες, η φτώχεια αυξήθηκε εκφράζοντας μείωση της κοινωνικής συνοχής. Από τις αρχές του 2016 το 24,5% των ευρωπαίων πολιτών ζει στα όρια της φτώχειας. Το ανησυχητικό αυτό ποσοστό αντιστοιχεί σε 122 εκ πολιτες. Το χάσμα μεταξύ ευρωπαικού ‘βορρά’ και ‘νότου’ παραμένει τεράστιο. Στην ελλάδα 36% του πληθυσμου ειναι στα όρια της φτώχειας, ενώ στην Ισπανια το αντιστοιχο ποσοστό είναι πάνω από 29%.
Το φαινόμενο συνοδεύεται από μακροχρόνια ανεργία χωρίς προοπτική επαγγελματικής επανένταξης. Ο ρυθμός επιταχύνεται από τις περικοπές των δημοσίων δαπανών. Πολλές ερευνητικές εργασίες αποδεικνύουν πως η δραματική αύξηση της φτώχειας είναι άμεσο αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης. Αποδεικνύεται επίσης αναδιανομή εισοδήματος από μισθωτούς και επαγγελματίες σε εισοδηματίες κατόχους μεγάλου πλούτου.
Ομως η αποτυχία της πολιτικής λιτότητας είναι προφανής όταν μελετάται η πορεία του χρέους (καμπύλη βιωσιμότητας). Στην αρχή του 2016 ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της ευρωζώνης, έφθασε στο 93% ενώ στο τέλος του 2009 ήταν 79,3%. Το αποτέλεσμα είναι να απορροφούν τα χρεωλύσια μεγάλο και αυξανόμενο ποσοστό του ΑΕΠ, παρά το χαμηλό επίπεδο των επιτοκίων.
Η ρητορική και τα μέτρα που υιοθετούνται η προτείνονται σε ευρωπαικό επίπεδο, δεν προδίδουν συνείδηση των σοβαρών αυτών αρνητικών εξελίξεων. Επιβάλοντας μια περιοριστική πολιτική, χωρίς σχέδιο για τη μετά-την-κρίση-Ελλάδα και χωρίς στοιχειώδη μέριμνα για το μείζον, που είναι η μεγέθυνση της οικονομίας και η αντιμετώπιση της μαζικής ανεργίας, η «γερμανική» ευρώπη παράγει την αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αυτό δείχνουν οι εξελίξεις σε Βρετανία, Γαλία, Αυστρία, Φινλανδία, Ολανδία και τις χώρες του Βίζενγκραντ. Και προσπαθεί να την παρακάμψει με αδιαφάνεια και διευθετήσεις -εκτός του πλαισίου των ευρωπαικών Συνθηκών- που οδηγούν σε περιστολή της δημοκρατίας. Οπως οι αυτόματοι μηχανισμοί προσαρμογής.
Www.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου