Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016

5 ΑΣΑΦΕΙΕΣ ΣΤΟ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗ

Αrt2057 Πέμπτη 16 Δεκεμβριου 2016
Ο νέος πτωχευτικός Κώδικας εισάγει τον θεσμό της δεύτερης ευκαιρίας σύμφωνα με την Κοινοτική νομοθεσία αλλά και την ανάγκη της χώρας να επιτρέψει την είσοδο στην πραγματική οικονομία εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας που πτώχευσαν κατά την διάρκεια της κρίσης.

 Το νομοθέτημα είναι καλοδεχούμενο και σημαντικό για την ελληνική κοινωνία και οικονομία , αναμένεται δε εδώ και μήνες από πολλά φυσικά και νομικά πρόσωπα. Σκοπός του νομοθετήματος είναι να διευκολύνει την δεύτερη ευκαιρία στους έντιμους πτωχεύσαντες ώστε να αποτελέσουν μέρος της πραγματικής οικονομίας, να πάψουν να ζουν στο περιθώρια ή να δραστηριοποιούνται με παράνομο τρόπο, να επιχειρήσουν ξανά, να συνεισφέρουν στο ΑΕΠ, να ενδυναμώσουν την οικονομία, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.

 Αν και το νομοσχέδιο είναι λοιπόν καλοδεχούμενο και κινείται στην σωστή κατεύθυνση , υπάρχει ανάγκη τροποποιήσεων ώστε να πετύχει τους φιλόδοξους στόχους του. 
Αναλυτικότερα. 
1ο Θέμα. Ποιοι δικαιούνται πτωχευτικής ικανότητας.

 Είναι απαραίτητο να τροποποιηθεί η διάταξη που ορίζει ποιοι έχουν πτωχευτική ικανότητα ώστε να διευρυνθεί το πλαίσιο από το οποίο αποκλείονται πολλοί οφειλέτες σήμερα. 
Α. Εγγυητές έγκυρων δανειακών συμβάσεων. Η διάταξη του άρθρου 2 του υπό αναμόρφωση Πτωχευτικού Κώδικα, αποκλείει από την πτωχευτική διαδικασία άρα και από την δεύτερη ευκαιρία, τους εγγυητές δανειακών συμβάσεων που εγγυήθηκαν υπέρ τρίτων σε έγκυρες δανειακές συμβάσεις. Η διάταξη μπορεί να τροποποιηθεί ως εξής.
 1. Πτωχευτική ικανότητα έχουν τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα (αντί οι έμποροι), καθώς και οι ενώσεις προσώπων με νομική προσωπικότητα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό.
 2. Πτωχευτική ικανότητα έχουν και φυσικά πρόσωπα που δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα αλλά σύναψαν έγκυρη σύμβαση εγγύησης και πτώχευσαν ένεκα αυτής.
 Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνουμε την δυνατότητα σε όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν ασκούν απαραίτητα εμπορική δραστηριότητα αλλά πτώχευσαν ένεκα έγκυρης σύμβασης εγγύησης και επειδή οι δανειστές στράφηκαν εναντίον τους, να μετέχουν της δεύτερης ευκαιρίας και να εισέλθουν πάλι στην πραγματική οικονομία. 
Το μέτρο είναι δίκαιο και αφορά εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που εγγυήθηκαν ως τρίτοι σε δανειακές συμβάσεις, κατά κανόνα τραπεζικές, και εκδιώχθηκαν με μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης πτωχεύοντας, επειδή οι οφειλέτες δεν μπόρεσαν να καλύψουν την οφειλή. 

Β. Νόμιμοι εκπρόσωποι κεφαλαιουχικών εταιρειών που συμπτωχεύουν μαζί με τις εταιρείες ένεκα χρεών τους έναντι του δημοσίου
 Ο υπό αναμόρφωση Πτωχευτικός Κώδικας δεν προβλέπει τη δυνατότητα πτώχευσης άρα και δεύτερης ευκαιρίας σε φυσικά πρόσωπα που συμπτώχευσαν ως νόμιμοι εκπρόσωποι κεφαλαιουχικών εταιρειών (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ) ένεκα χρεών της εταιρείας απέναντι στο δημόσιο. Οι νόμιμοι εκπρόσωποι όμως των κεφαλαιουχικών εταιρειών σήμερα ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία για χρέη της εταιρείας έναντι του δημοσίου ή ασφαλιστικών ταμείων. Είναι αντιφατικό όταν πτωχεύουν εν τοις πράγμασι να μην έχουν την δυνατότητα να αναγνωριστούν συγγνωστοί πτωχεύσαντες. 

Θα μπορούσε λοιπόν να προστεθεί τρίτη παράγραφος ότι στα πρόσωπα που έχουν πτωχευτική ικανότητα περιλαμβάνονται και τα φυσικά πρόσωπα που συμπτώχευσαν ένεκα νομικής ιδιότητας, ως νόμιμοι εκπρόσωποι δηλαδή κεφαλαιουχικών εταιρειών ένεκα χρεών έναντι του δημοσίου ή ασφαλιστικών ταμείων. Έτσι, η σχετική διάταξη θα μπορούσε να θεωρηθεί πλήρης με την εξής διατύπωση.

 Άρθρο 2. Υποκειμενικές προϋποθέσεις πτωχευτικής ικανότητας.
 1. Πτωχευτική ικανότητα έχουν τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν κατά κύριο λόγο εμπορική δραστηριότητα (αντί οι έμποροι), καθώς και οι ενώσεις προσώπων με νομική προσωπικότητα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό. 
2. Πτωχευτική ικανότητα διατηρούν και φυσικά πρόσωπα που δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα αλλά σύναψαν έγκυρη σύμβαση εγγύησης και πτώχευσαν ένεκα αυτής. 
3. Η πτωχευτική ικανότητα περιλαμβάνει και τα φυσικά πρόσωπα που πτώχευσαν ένεκα νομικής ιδιότητας, ως νόμιμοι εκπρόσωποι ή διαχειριστές κεφαλαιουχικών εταιρειών που συμπτώχευσαν. Από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποδεικνύεται ότι περίπου το 50% των πτωχεύσεων της τελευταίας 10ετιας είναι κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις, δηλαδή ΕΠΕ, ΑΕ. 
Είναι καίριας σημασίας να μπορούν να δικαιούνται δεύτερης ευκαιρίας τα φυσικά πρόσωπα που ασκούσαν χρέη νόμιμων εκπροσώπων ή διαχειριστών στις κεφαλαιουχικές εταιρείες και πτώχευσαν ένεκα χρεών στο δημόσιο.

 Άλλως θα ήταν εσφαλμένο και αντίθετα στο πνεύμα της δεύτερης ευκαιρίας και της Κοινοτικής Δευτερογενούς νομοθεσίας να εξαιρεθούν από την δυνατότητα εισόδου στην πραγματική οικονομία όλοι οι συμπολίτες μας οι οποίοι ουσιαστικά συμπτώχευσαν με τα νομικά πρόσωπα που εκπροσωπούσαν
. Ούτως ή άλλως το φυσικό πρόσωπο έχει δυνατότητα πτώχευσης σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο. 
Στην περίπτωση της δεύτερης ευκαιρίας πολλοί πτωχεύσαντες αποτελούν νόμιμους εκπροσώπους κεφαλαιουχικών εταιρειών

. 2ο θέμα. Απαλλαγή οφειλετών.

 Στο άρθρο 169 παρ. 2 του σχεδίου νόμου εισάγεται μια επικίνδυνη γενίκευση για τους οφειλέτες που δεν δύνανται να απαλλαγούν για οφειλές που δημιουργήθηκαν από συγκεκριμένα αδικήματα. Ενώ η διάταξη θα πρέπει να είναι περιοριστική ως προς τα αδικήματα που δεν απαλλάσσουν τους οφειλέτες, αντιθέτως η διάταξη είναι γενικότατη και αναφέρει ότι η απαλλαγή δεν καλύπτει κάθε φύσεως αδίκημα από δόλο ή βαριά αμέλεια.
 Η γενικόλογη αυτή διατύπωση ενέχει τους εξής σημαντικότατους κινδύνους κατά την ερμηνεία και εφαρμογή του νομού που ουσιαστικά ακυρώνουν το νομοθέτημα. 
α) Τα μοναδικά αδικήματα που εξαιρούνται από την διατύπωση είναι αυτά που τελούνται με ελαφρά αμέλεια οπότε η διάταξη περιλαμβάνει όλο τον ποινικό κώδικα και τους ειδικούς ποινικούς νόμους. Ως εκ τούτου δεν αφήνουμε περιθώριο για απαλλαγή και εισάγουμε έναν δούρειο ίππο που σε δυο σειρές ακυρώνει όλο το νομοθέτημα. 
β) Θα υπάρξει αντιφατική ερμηνεία των δικαστηρίων όσον αφορά τα αδικήματα που περιλαμβάνονται στον δόλο και θα καταστρατηγηθεί η ομοιόμορφη εφαρμογή του νομοθετήματος. Θα πρέπει να αναφερθούν εξαντλητικά και περιοριστικά τα αδικήματα που κωλύουν τον οφειλέτη να απαλλαγεί. 
Η κήρυξη του οφειλέτη ως συγγνωστού σύμφωνα με το άρθρο 167 του σχεδίου νόμου πρέπει να επιφέρει την πλήρη απαλλαγή του. 
Αν δεν κηρύσσεται συγγνωστός σύμφωνα με το 167 τότε δεν απαλλάσσεται.

 Ως εκ’ τούτου η παρ 2 του άρθρου 169 που αναφέρει ότι: «Ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από οφειλές που δημιουργήθηκαν από αδίκημα που τελέσθηκε με δόλο η βαριά αμέλεια.» 
Η διάταξη αυτή πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής:
 «Ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από τις οφειλές που δημιουργήθηκαν από τα αδικήματα των άρθρων 171 και 172 τους παρόντος ή για κάποιες από τις κακουργηματικές πράξεις της κλοπής, απατής, υπεξαίρεσης και πλαστογραφίας του ποινικού κώδικα.» Κατ αυτόν τον τρόπο ταυτίζεται η έννοια του συγγνωστού με του απαλλασσομένου οφειλέτη για λόγους ασφάλειας δίκαιου καθώς και απλούστερης και ομοιόμορφης εφαρμογής του νομοθετήματος.

 3ο θέμα. Επιχειρήσεις χωρίς επαρκή περιουσία για την διαδικασία της πτώχευσης.

 Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν χιλιάδες επιχειρήσεις που έχουν διακόψει την λειτουργία τους πριν από πολλά χρόνια, χωρίς όμως να έχουν προσφύγει στην διαδικασία πτώχευσης. Ένας από τους βασικούς λόγους μη προσφυγής στη δικαιοσύνη είναι ότι η πλειοψηφία των επιχειρήσεων δεν έχει κάποιο περιουσιακό στοιχείο. Αποτέλεσμα είναι ότι ακόμα και να προσφύγει στο Πτωχευτικό Δικαστήριο, η αίτηση θα απορριφθεί ελλείψει περιουσίας που θα μπορεί να καλύψει τα έξοδα της πτώχευσης. 

Το νέο Νομοσχέδιο καταργεί την παρ. 2 του άρθρου 6 του ΠτΚ και την αντικαθιστά με την ακόλουθη: Άρθρο 3 παρ. 4 Η πτώχευση κηρύσσεται εφ’ όσον με βάση τα οικονομικά στοιχεία που τίθενται υπόψη του δικαστηρίου πιθανολογείται ότι η περιουσία του οφειλέτη επαρκεί για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας.
 Άλλως, το δικαστήριο διατάσσει την καταχώρηση…..» Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας όμως θα μπορούσε να ρυθμίσει και την τύχη των πτωχευσάντων που με οποιοδήποτε τρόπο μπορούν να καλύψουν τα έξοδα της πτώχευσης ακόμα και χωρίς περιουσία. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει ο πτωχεύσας να γνωρίζει κατά προσέγγιση τα έξοδα της πτώχευσης. Έτσι, θα μπορεί να αξιολογήσει αν μπορεί να τα καλύψει και θα έχει ένα περαιτέρω κίνητρο για να εισέλθει και στη δεύτερη ευκαιρία. Άλλως, είναι τελείως αντίθετο με το πνεύμα του νόμου να αποστερείται κάποιος πτωχεύσας την δεύτερη ευκαιρία επειδή δεν έχει ικανή περιουσία ή χρήματα στον τραπεζικό του λογαριασμό να υποστηρίξει την διαδικασία της πτώχευσης. 

Αυτό σημαίνει πτωχός-πτωχεύσας και το πνεύμα του νόμου είναι να υποστηρίξει αυτούς τους ανθρώπους ώστε να έχουν δεύτερη ευκαιρία και να εισέλθουν στο επιχειρείν προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Θα μπορούσε λοιπόν να προστεθεί στην νέα παράγραφο 4 του άρθρου 3: «το Δικαστήριο δύναται να γνωστοποιήσει στον Οφειλέτη τα έξοδα της διαδικασίας και στην περίπτωση που ο Οφειλέτης προσφέρεται να τα καλύψει εξ ιδίων πόρων, το Δικαστήριο κηρύσσει την πτώχευση»

 4ο θέμα. Επιχειρήσεις που έχουν ήδη πτωχεύσει

Τα άρθρα 167-169, με βάση τις Μεταβατικές Διατάξεις, ισχύουν για κάθε εκκρεμή διαδικασία πτώχευσης. Πρόνοια πρέπει να ληφθεί για κάθε επιχείρηση που έχει ήδη πτωχεύσει (ανεξαρτήτου χρόνου) και ο οφειλέτης έχει ήδη κριθεί (ή θα κριθεί μετά την ψήφιση του Νόμου) συγγνωστός. Θα μπορούσε όμως να υπάρχει πρόβλεψη ώστε να συμπεριληφθούν με αναδρομική ισχύ στην απαλλαγή και πτωχεύσαντες σε προγενέστερο χρόνο κατά την διάρκεια της κρίσης.
 
5ο θέμα. Προσωπικά χρέη πτωχευσάντων 

Η από 22/11/2016 πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έκδοση Οδηγίας σχετικά με την 2η Ευκαιρία ζητά να συμπεριληφθούν στα χρέη από τα οποία απαλλάσσεται ο πτωχεύσας και τα προσωπικά του χρέη. 
Αυτό αφορά ιδίως τις περιπτώσεις που έμποροι χρεώθηκαν μέσω καταναλωτικών δανείων ή τραπεζικών καρτών εμπορικά χρέη για να εξυπηρετήσουν εταιρικές ανάγκες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά γι αυτήν την κατηγορία χρεών είτε να συνεξετάζονται με την αίτηση απαλλαγής της εμπορικής πτώχευσης είτε να εξετάζονται ξεχωριστά αλλά σε κάθε περίπτωση η απαλλαγή για τον πτωχεύσαντα στα προσωπικά του χρέη να μπορεί διατάσσεται και να συμπέσει χρονικά με το όριο της 3ετίας για τα εμπορικά χρέη.
 Η πρόταση που θα μπορούσε να υπάρχει είναι η αίτηση του οφειλέτη για διευθέτηση των προσωπικών του χρεών από την ώρα που η επιχείρηση του έχει πτωχεύσει και οδεύει προς την διαδικασία της απαλλαγής, να εξετάζεται κατά απόλυτη προτεραιότητα από τα αρμόδια Δικαστήρια. H σχετική απόφαση πρέπει να εκδίδεται άμεσα ώστε να συμπίπτουν οι χρόνοι της απαλλαγής με τα εμπορικά χρέη. Πιο απλά μπορεί η αίτηση του αυτή και για την απαλλαγή δηλαδή των προσωπικών του χρεών να συνεκδικάζεται με την αίτηση πτώχευσης-δεύτερης ευκαιρίας.

www.fotavgeia.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια: