Η αντικατάσταση του χρήσιμου ηλιθίου της γεωπολιτικής: Η αμερικανική δημιουργία του ανατολικού μετώπου
. Γιώτα Χουλιάρα
Γράφει ο Πολυδεύκης Ειδικός Συνεργάτης του Geopolitics and Daily News
Η ευρεία εκλογική νίκη του πολωνικού κόμματος Law and Justice Party (Pis) το 2015 έδωσε στη χώρα την πρώτη αυτοδύναμη κυβέρνηση από το 1989. Αυτό ουσιαστικά απέδωσε όλες τις κρατικές θέσεις εξουσίας στο κυβερνόν κόμμα. Το εν λόγω γεγονός σημαίνει πως ο «Σκοτεινός Καρδινάλιος», όπως αποκαλείται, Jaroslaw Kaczynski έχει τη δυνατότητα να δρομολογήσει το όραμά του για την Πολωνία, που δεν είναι άλλο από την de-facto αναβίωση του οράματος για ένα κράτος «των Δύο Θαλασσώς» του Pilsudski (Σχέδιο Intermarium ή Międzymorze).
Στο πλαίσιο της σύγχρονης ευρωπαϊκής γεωπολιτικής, το όραμα του Kaczynski έχει την προοπτική να επεκτείνει την αμερικανική ζώνη διπολισμού μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας έτσι ώστε να συμπεριληφθεί η ακόμα πιο πιστή και φιλοαμερικάνικη Πολωνία, η οποία εξυπηρετεί ταυτόχρονα το ρόλο του στεγανού μεταξύ Ρωσίας και Δ. Ευρώπης σε περίπτωση χαλάρωσης των «εχθρικών» γεωπολιτικών τους σχέσεων. Η ευρωπαϊκή τριπολικότητα είναι η τέλεια θεσμική καινοτομία για τη διαιώνιση του αμερικανικού ελέγχου επί της Ευρώπης, ενώ αποτελεί καταλύτη για την αποκεντρωτική αλυσίδα αντίδρασης στα σημεία που οι αμερικανικοί πόλοι εξουσίας εκμεταλλεύονται την μείζονα στρατηγική τους σημασία, όπως το υπό τη Σουηδία Viking Bloc και το ασθενέστερο, ωστόσο υπαρκτό Black Sea Bloc μεταξύ Ρουμανίας και Βουλγαρίας.
Η αμερικανική επίβλεψη της διπολικότητας και η ανάπτυξη του σχεδίου αποκέντρωσης.
Η παρούσα κατάσταση στην Ευρώπη μπορεί να περιγραφεί ως ένα αμερικανικό διπολικό σύστημα. Εντός αυτού του οικοδομήματος, οι ΗΠΑ εξισορροπούν τις σχέσεις τους μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, προκειμένου να διασπείρουν την επιρροή τους σε όλη την Ευρώπη. Στο περιγραφόμενο αυτό μοτίβο ο γερμανικός άξονας της δορυφορικής διπλωματίας των ΗΠΑ επεκτεινόταν στη Βόρεια, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, ενώ ο αντίστοιχος γαλλικός στη νότια και μεσογειακή Ευρώπη. Αυτή η διαφοροποίηση είναι εμφανής κατά τις διαμάχες των δύο χωρών σε θέματα λιτότητας στην ευρωπαϊκή ήπειρο, το οποίο αποτελεί ένα ιδιαίτερα διασπαστικό θέμα στην Ε.Ε. Με αυτό τον τρόπο οι ΗΠΑ εξασφάλιζαν πως οι δύο αντιμαχόμενοι πόλοι δε θα επιτύγχαναν την δημιουργία μίας ισχυρής ένωσης που θα μπορούσε να ξεπεράσει τη νατοϊκή ισχύ.
Όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις δείχνουν πως έχουν κατανοήσει και αποδεχτεί το ρόλο του πατρώνου και του δορυφόρου, καθώς και τη σφαίρα επιρροής τους και ως εκ τούτου διαμορφώνουν τη γεωπολιτική τους, σε μία παράλληλη τροχιά μεταξύ των. Σε περίπτωση σύμπνοιας απόψεων μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, όλες οι χώρες που ακολουθούν το άρμα τους συμφωνούν με την πολιτική τους, αλλά όταν αυτές οι δύο χώρες διαφωνούν, τότε γίνεται δύσκολο το εγχείρημα προόδου επί του θέματος. Όποτε αυτή η διασπαστική τάση είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ, η Ουάσινγκτον επεμβαίνει υπό το πνεύμα του «Διαίρει και Βασίλευε», προκειμένου να ενισχύσει αυτές τις διαφωνίες, ωστόσο υπάρχουν και φορές που οι αμερικανικοί σχεδιασμοί δε μπορούν να πετύχουν απόλυτα, όπως στην περίπτωση της συμφωνίας του Minsk.
Αυτή η πρωτοφανής απειθαρχία προς τις ΗΠΑ ανάγκασε την Ουάσινγκτον να επιταχύνει τις διαδικασίες των σχεδιασμών αποκέντρωσης ή αλλιώς της «μαχητικής περιφερειοποίησης», μέσω του ΝΑΤΟ. Αυτό επέτρεψε την μετατόπιση του ευρωπαϊκού momentum ανατολικότερα, προς τον πιο πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ. Η Ουάσινγκτον δε μπορεί να εμπιστευτεί πως στο μέλλον Γερμανία, Γαλλία και ο δορυφόρος των Παρισίων, Ιταλία, δηλαδή οι τρεις ισχυρότερες οικονομίες της Ευρώπης μπορεί να συνεργαστούν με τη Ρωσία, ξεφεύγοντας από τον αμερικανικό έλεγχο και διακυβεύοντας τη δορυφορική πολιτική των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Έτσι η Ουάσινγκτον προχώρησε στη δημιουργία των «κρατών μετώπου» που χωρίζονται σε έξι διοικητικά κέντρα ήτοι τις χώρες της Βαλτικής, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.
Ένας νέος σχηματισμός
Φυσικά αυτή η πολιτική δε σημαίνει ότι δε διαθέτει ένα κόστος, όπως τη διατάραξη των σχέσεων Ευρώπης και ΗΠΑ, ωστόσο ακριβώς αυτός είναι και ο γενικότερος σκοπός. Οι ΗΠΑ επιδεικνύουν σε Γερμανία και Γαλλία, ότι παρά τη σημασία τους για τις εξελίξεις, όπως αυτές έχουν σχεδιαστεί να πραγματοποιηθούν μέσω της ευρωπαϊκής διπολικότητας, η Νέα Ευρώπη, όπως την αποκάλεσε προ δεκαετίας ο Donald Rumsfeld βρίσκεται στα σκαριά αντικατάστασης του ισχύοντος μοτίβου για τις αμερικανικές στρατηγικές προτεραιότητες. Ο σχεδιασμός αποσκοπεί στην ενθάρρυνση των περιφερειακών ηγετών Βορείου και Ανατολικής Ευρώπης ήτοι Σουηδίας και Πολωνίας, ώστε να αναλάβουν αυξημένες αρμοδιότητες στη στρατηγική παρασκηνιακού αμερικανικού ελέγχου της «μονοπολικής πολυπολικότητας». (διατήρηση της μίας και μοναδικής παγκόσμιας υπερδύναμης σε έναν κόσμο περιφερειακών υπερδυνάμεων).
Σουηδία:
Σε αυτό το σημείο δεν έχει σημασία το γεγονός πως η Σουηδία δεν αποτελεί μέλος του ΝΑΤΟ, καθώς συμπεριφέρεται ως ένας ηγετικός εκπρόσωπος της συμμαχίας, ο οποίος δε χρειάζεται και την de-jure ένταξη στον οργανισμό. Το ίδιο μπορούμε να ισχυριστούμε για τη Φινλανδία η οποία πλέον εγκαταλείπει τη λογική της Φινλανδοποίησης (“Finlandization”) και αποτελεί έναν επίδοξο συνεργάτη των ΗΠΑ. Μέσω της επιρροής που ανέκαθεν ασκούσε η Σουηδία, στη Φινλανδία, δημιουργήθηκε ένα συμπαγές αμυντικό μόρφωμα υπό την προστασία του ΝΑΤΟ, το οποίο σύντομα συμπαρέσυρε τη Νορβηγία, την Ισλανδία και τη Δανία στη δημιουργία της Μεγάλης Σκανδιναβίας υπό την σουηδική ηγεσία, δημιουργώντας έναν υπερδορυφόρο των ΗΠΑ: το Viking Bloc.
Πολωνία:
Ακριβώς νοτιότερα βρίσκεται η Πολωνία η οποία εξαπέλυσε το Νέο Ψυχρό Πόλεμο, σε εμφατικό βαθμό, προκειμένου να αποτελέσει τον κύριο υπέρμαχο του ανατολικού νατοϊκού τοίχους. Η Βαρσοβία αναζητά αγωνιωδώς να προσελκύσει το νατοϊκό ενδιαφέρον στην επικράτειά της, ώστε να πετύχει το πολυεπίπεδο εφαλτήριο λάκτισμα για την αναβίωση της πολωνικής-λιθουανικής κοινοπολιτείας. Αυτή η Νέο-Κοινοπολιτεία σχετίζεται με την μεγένθυνση της ενεργητικής και ενδεχόμενης μελλοντικής επιρροής επί των εδαφών της πολωνικής ηγεμονίας του παρελθόντος, ιδίως επί της Λευκορωσίας και της Δυτικής Ουκρανίας. Η Πολωνία είναι η μοναδική χώρα που διαθέτει τη δημογραφική και οικονομική δυνατότητα για την εκπλήρωση του εγχειρήματος και στη σημείωση μία ήπιας επιτυχίας, γεγονός που οδηγεί τις ΗΠΑ στην ενθάρρυνση της Βαρσοβίας να αναλάβει πρωτοβουλίες, να κατευθύνει περιφερειακά πολιτικές και να αποτελέσει τη μασκότ της Νέας Ευρώπης.
Ρουμανία-Βουλγαρία:
Το τρίτο σκέλος αυτού του κάθετου άξονα σχηματισμών είναι η Ρουμανία και η Βουλγαρία, δύο εξίσου φτωχά και ασθενή κράτη, που ωστόσο δελεάστηκαν να μετατραπούν σε ένθερμους νατοϊκούς υποστηρικτές. Από μόνα τους αυτά τα κράτη δε διαθέτουν στρατιωτική αξία, αλλά συνεργαζόμενα μεταξύ των και υπό την αιγίδα των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποτελέσουν μία περιφερειακή ενόχληση στην περιοχή της δυτικής Μαύρης Θάλασσας. Η Ρουμανία διαθέτει πάντα την προοπτική να αποσταθεροποιήσει τη Μολδαβία, κατόπιν αμερικανικής απαίτησης, καθώς και να επηρεάσει τη Βόρεια Bukovina, σε περίπτωση γενικής κατάρρευσης της Ουκρανίας. Επίσης σίγουρα υπάρχει η προοπτική της ανάπτυξης μίας ισχυρής ρουμανικής ναυτικής δύναμης με την ευρεία χρηματοδότηση και υποστήριξη των ΗΠΑ, που αν και δε μπορεί να συγκριθεί με τη ρωσική υπεροχή, θα μπορούσε να αποτελέσει μία ισχυρή ενόχληση, αν αυτή η δύναμη εξοπλιστεί με αντιπυραυλική τεχνολογία (αντιπυραυλική ομπρέλα).
Η Βουλγαρία αποτελεί ελάσσονος σημασίας κράτος για τους αμερικανικούς σχεδιασμούς και συμμετέχει μόνο στην αποσταθεροποίηση της ΠΓΔΜ, καθώς και για τον έλεγχο των έργων των ενεργειακών διαδρόμων στα Βαλκάνια. Η χρησιμότητα της Βουλγαρίας περιορίζεται στην ιστορική αυτοκρατορική συμπεριφορά της, έναντι των γειτόνων της και σε αυτή την περίπτωση (της ΠΓΔΜ) επικρατεί η ίδια λογική, με τη Σόφια να θεωρεί τα Σκόπια μέρος της βουλγαρικής επικράτειας. Αν και η επίσημη κυβέρνηση δεν ενθαρρύνει τέτοιες ρητορικές, η κοινωνική δυναμική εξυπηρετεί τον εν λόγω σχεδιασμό. Εν ολίγοις, η Βουλγαρία αποτελεί ένα σοβαρό ανάχωμα για τους εμπορικούς και ενεργειακούς διαδρόμους Πεκίνου και Μόσχας.
============================================================
Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2017.
www.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου