Η βιβλιοθήκη του Trinity College στο Δουβλίνο

Η βιβλιοθήκη του Trinity College στο Δουβλίνο

To Trinity College ιδρύθηκε στα 1591/1592 από τη βασίλισσα Ελισάβετ, με σκοπό να αποτελέσει εν μέρει κέντρο της προτεσταντικής θρησκείας και της βρετανικής κουλτούρας στην Ιρλανδία. Μαθητές άρχισαν να γίνονται δεκτοί το 1594, όμως γρήγορα προέκυψαν προβλήματα αναφορικά με τη χρηματοδότηση του κολλεγίου και την ανεύρεση οικονομικών πόρων για τη συγκρότηση της βιβλιοθήκης. Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει το 1601, όταν αξιωματικοί του βρετανικού στρατού στην Ιρλανδία χορήγησαν ένα σεβαστό ποσό στο κολλέγιο. Με τα χρήματα αυτά ξεκίνησαν αποστολές στο Λονδίνο από Μέλη του πανεπιστημίου, όπως τον James Ussher και τον Dr Luke Challoner, με στόχο την αγορά βιβλίων για τον εμπλουτισμό της βιβλιοθήκης.

Κατά τον 17ο αιώνα, η βιβλιοθήκη αποτελούταν από δύο αίθουσες που επικοινωνούσαν με σκάλες και χωρίζονταν με μια θύρα, συνήθως κλειδωμένη. Τα βιβλία δεν ήταν αλυσοδεμένα και δανείζονταν χωρίς περιοριστικούς όρους, γεγονός που οδήγησε σε πολλές απώλειες και παράπονα. Κατά το δεύτερο μισό του αιώνα προστέθηκαν δύο δρύινες σκάλες και ένα δωμάτιο, γνωστό ως ‘‘the Countess of Bath’s Library’’, καθώς ο πυρήνας των βιβλίων που περιείχε είχε αγοραστεί με δωρεά της (200 λίρες, 1671).

Τον 18ο αιώνα, η ανάγκη γα περισσότερο χώρο για τη στέγαση των βιβλίων έγινε επιτακτική. Η ανακαίνιση της βιβλιοθήκης, που ανατέθηκε στον Ιρλανδό αρχιτέκτονα Thomas Burgh, διήρκεσε 20 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 1732, ενώ το κόστος του έργου ήταν 20.000 λίρες. Βασικό κατασκευαστικό υλικό ήταν ο ψαμμόλιθος. Το Μακρύ Δωμάτιο (Long Room) και η γαλαρία καταλάμβαναν τους δύο επάνω ορόφους, φωτίζονταν από 22 παράθυρα και διέθεταν αποθηκευτικό χώρο για 100.000 βιβλία.

Η βιβλιοθήκη του Trinity College ανακαινίστηκε εκ νέου από τους αρχιτέκτονες Deane και Woodward το 1856, ενώ τo 1937 προστέθηκε ένα αναγνωστήριο και το 1967 ένα ακόμη κτήριο για τις συλλογές των βιβλίων.

Συλλογές του Trinity College. Το 1661 δωρίσθηκε στο κολλέγιο η συλλογή του James Ussher, αρχιεπισκόπου του Armagh και επικεφαλής της Εκκλησίας της Ιρλανδίας (Primate of the church of Ireland). Η συλλογή περιείχε σχεδόν επτακόσια χειρόγραφα και έργα σχετικά με τη θεολογία, την ιστορία, τα μαθηματικά και την αστρονομία, όπως έργα του Γαλιλαίου και του Κέπλερ· πολλοί από τους κώδικες προέρχονταν από αγγλικά μοναστήρια αλλά και από την Ανατολή, μέσω ενός μηχανικού στο Χαλέπι και ενός καθηγητή στην Ουψάλα με επαφές στην Κωνσταντινούπολη, μεσολαβητές και οι δύο του Ussher.

Η βιβλιοθήκη του Ussher είχε ευρωπαϊκή φήμη. Μετά τον θάνατο του αρχιεπισκόπου, τόσο ο καρδινάλιος Μαζαρίνος όσο και ο Φρειδερίκος Γ΄ της Δανίας προσπάθησαν να την αποκτήσουν, ωστόσο με παρέμβαση και χειρισμούς του δαιμόνιου Κρόμγουελ η συλλογή κατέληξε στο Trinity College.

Μετά την ολοκλήρωση της νέας βιβλιοθήκης (1732), έγιναν τρεις σημαντικές προσχωρήσεις στη συλλογή του πανεπιστημίου: η συλλογή 13.000 τόμων από τον κοσμήτορα Dr Claudius Gilbert το 1736, η βιβλιοθήκη του Hendrik Fagel, Ολλανδού πολιτικού και διπλωμάτη, η οποία αγοράστηκε για 20.000 λίρες το 1802, και η Bibliotheca Quiniana, η οποία κληροδοτήθηκε στο κολλέγιο από τον Henry George Quin το 1805.

Ο Gilbert ενδιαφερόταν για τυπογραφεία του 16ου αιώνα, ειδικά για τον Άλδο και το τυπογραφείο των Στεφάνων (Estiennes), αλλά και για συγκεντρωτικές εκδόσεις, όπως το έργο του Montfaucon L'Antiquité expliquée (1719), σε δέκα τόμους, και του De la Bigne Maxima Bibliotheca Veterum Patrum (1677), σε είκοσι δύο. Η βιβλιοθήκη του Fagel αποτελούταν από μια μεγάλη συλλογή χαρτών, ευρωπαϊκών τοπογραφιών και πολιτικών φυλλάδων, ενώ δεν έλειπαν και περίτεχνα εικονογραφημένα έργα σχετικά με τους κήπους και τη βοτανολογία, παραδοσιακές ενασχολήσεις των Ολλανδών. Τέλος, το κληροδότημα του Henry George Quin, μία συλλογή από 108 τίτλους, περιείχε τόμους λογοτεχνικού κυρίως περιεχομένου, με αξιοσημείωτη τυπογραφία, εικονογράφηση και δέσιμο· χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ένα αντίγραφο από περγαμηνή του Tewrdannck που ανήκε στον αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό (1517), αναγεννησιακές σταχώσεις δημιουργημένες για λογαριασμό του JeanGrolier, και σύγχρονες –για την εποχή– σταχώσεις από τον RogerPayne κα τον Derome.

Book of Kells. Το ίδιο έτος που η βιβλιοθήκη του κολλεγίου εμπλουτίστηκε με τη συλλογή του James Ussher, πραγματοποιήθηκε άλλη μία σημαντική δωρεά από τον Henry Jones, επίσκοπο του Meath. Πρόκειται για το Book of Kells, ένα χειρόγραφο με πλούσιο και εξαιρετικά περίτεχνο διάκοσμο από τα τέλη του 8ου αιώνα, το οποίο περιέχει τα τέσσερα Ευαγγέλια στα λατινικά. Το βιβλίο πήρε το όνομα του από το αββαείο του Kells στην κομητεία Meath της Ιρλανδίας, όπου φυλασσόταν πριν τη μεταφορά του στο Trinity.

Εκτός από τον θησαυρό αυτό, εξαιρετικά πολύτιμο είναι και το Book ofArmagh (807), ένα εικονογραφημένο χειρόγραφο με κείμενα σχετικά με τον προστάτη της Ιρλανδίας, Άγιο Πατρίκιο (Saint Patrick), και το Bookof Durrow (7ος αιώνας), το οποίο ονομάστηκε έτσι από το αββαείο του Durrow στην Ιρλανδία, όπου φυλασσόταν κατά τον 10ο αιώνα –ήταν και αυτό δωρεά του Jonesστη βιβλιοθήκη του κολλεγίου. Τέλος, άξια αναφοράς είναι και τα χειρόγραφα του Ιρλανδού ποιητή και συγγραφέα J.M. Synge (1871-1909), που αποκτήθηκαν το 1968.

(Campbell W.P. J., The Library. A world history, 24-25, Hobson A., Great Libraries, 174-185 & Löschburg W., Historic Libraries of Europe, 58-59)

http://aboutlibraries.gr/stage/gr/13-gr-categories/vivliothikes/339-vivliothiki-tou-trinity-college-sto-douvlino.html

www.fotavgeia.blogspot.com