Αναπόφευκτα και ανεπίλυταMichael S. Teitelbaum
Στα 60 χρόνια από την δημιουργία αυτού που είναι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση, οι προσδοκίες των ιδρυτών της έχουν ως επί το πλείστον επιτευχθεί. Δεν υπήρξαν συμφορές παρόμοιες με τις καταστροφικές βιαιοπραγίες και τις πολιτικές καταρρεύσεις του πρώτου μισού του 20ου αιώνα στην ΕΕ, η οποία αντ’ αυτού απολάμβανε δεκαετίες σταθερότητας και ευημερίας.
Ωστόσο, από την αρχή του αιώνα, τα προβλήματα της Ένωσης αυξάνονται [1]: Υποτονική γενική οικονομική ανάπτυξη συνοδευόμενη από βαθιές υφέσεις και υψηλή ανεργία σε ορισμένα κράτη μέλη˙ αστάθειες στο ευρώ˙ και αυξανόμενη κριτική για τα φερόμενα ως δημοκρατικά ελλείμματα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Αυτές και άλλες προκλήσεις έχουν προκαλέσει άνοδο στις αντι-ευρωπαϊκές δυνάμεις σε ολόκληρη την ήπειρο, εκθέτοντας την σύγκρουση μεταξύ των ελπίδων πολλών Ευρωπαίων για βαθύτερη ολοκλήρωση και των προσδοκιών πολλών άλλων προς την εθνική ταυτότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία.
Σε ένα αυτοσχέδιο κέντρο για πρόσφυγες και μετανάστες κοντά στην Ιδομένη, τον Απρίλιο του 2016. STOYAN NENOV / REUTERS
---------------------------------------------
Στις αρχές του 2015, καθώς προέκυψε η ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση [2], οι περισσότεροι ηγέτες της ΕΕ δεν κατόρθωσαν να καταλάβουν το πώς οι απαντήσεις τους θα προστίθεντο στα υπάρχοντα προβλήματα της Ένωσης. Λίγοι προέβλεπαν ότι οι φράκτες από αγκαθωτό συρματόπλεγμα θα επανεμφανιστούν στα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης˙ ότι το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) θα επωφεληθεί από τις χαοτικές ροές προσφύγων για να στείλει ορισμένους από τους μαχητές του στην Ευρώπη˙ ότι θα προκύψουν πολωτικές πολιτιστικές συγκρούσεις από επεισόδια όπως οι μαζικές σεξουαλικές επιθέσεις στις γερμανικές πόλεις που διαπράχθηκαν τον Δεκέμβριο του 2015˙ ή ότι η κύρια αιτία της βρετανικής ψήφου του 2016 για έξοδο από την ΕΕ [3] θα αποδειχθεί ότι ήταν τα μεταναστευτικά δικαιώματα της Ένωσης για τους μη Βρετανούς υπηκόους. Η μετανάστευση και οι πολιτικές που χρησιμοποιήθηκαν για την αντιμετώπισή της έχουν διευρύνει τις ρωγμές που πλήττουν το ευρωπαϊκό σχέδιο.
Λιγότεροι πρόσφυγες και μετανάστες φθάνουν σήμερα στην Ευρώπη από ό, τι το 2015, αλλά η πιθανότητα για άλλο ένα κύμα παραμένει υψηλή. Θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο εάν ο εμφύλιος πόλεμος της Συρίας ενταθεί, εάν η συμφωνία που συνήψαν πέρυσι η ΕΕ και η Τουρκία για τον περιορισμό της μετανάστευσης καταρρεύσει ή εάν επιδεινωθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ταραγμένα κράτη όπως η Λιβύη, το Σουδάν, η Σομαλία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι οι ηθικές και πολιτικές προκλήσεις που θέτει η μεταναστευτική κρίση δεν έχουν επιλυθεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται νέες στρατηγικές για την προστασία των προσφύγων και για να διαβεβαιώσει τους σκεπτικιστές ψηφοφόρους ότι οι μεταναστευτικές πολιτικές και οι πολιτικές ένταξης είναι αποτελεσματικές.
ΑΠΟΤΥΧΙΕΣ ΠΡΟΝΟΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Η ελκυστικότητα της ΕΕ ως προορισμού των διεθνών μεταναστών οφείλεται εν μέρει στην επιτυχία της. Καθώς η Ευρώπη έγινε πιο σταθερή και ευημερούσα τις δεκαετίες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οικονομικές και πολιτικές ανισότητες μεταξύ της ηπείρου και των περιφερειών γύρω της αυξήθηκαν, δημιουργώντας μια ανισορροπία που περιείχε τεράστια πιθανότητα μετανάστευσης. Αυτή η λανθάνουσα δύναμη ενεργοποιήθηκε στα χρόνια μετά την Αραβική Άνοιξη του 2011, καθώς τα κράτη της γειτονιάς της Ευρώπης, όπως η Συρία και η Λιβύη, περιέπεσαν σε αταξία και εμφύλιο πόλεμο. Η αυξανόμενη πολιτική αναταραχή σε αυτές και σε άλλες χώρες κινητοποίησε μεγάλο αριθμό πολιτών στο να διαφύγουν και διευκόλυναν τα λαθρεμπορικά δίκτυα να στέλνουν μεγάλο αριθμό μεταναστών προς την Ευρώπη.
Το 2015, δεκάδες χιλιάδες άτομα κάθε μήνα πλήρωναν λαθροδιακινητές για να τους μεταφέρουν στις μεσογειακές ακτές της Τουρκίας, της Λιβύης και της Τυνησίας και από εκεί δια θαλάσσης προς την επικράτεια της ΕΕ στην κοντινή Ιταλία και την Ελλάδα. Οι περισσότεροι από αυτούς επωφελήθηκαν από τα ανοιχτά εσωτερικά σύνορα της ΕΕ για να προχωρήσουν προς τα πλουσιότερα κράτη της βόρειας Ευρώπης.
Πρόσφυγες και μετανάστες σε αυτοσχέδια κατασκήνωση στον Πειραιά, τον Απρίλιο του 2016. ALKIS KONSTANTINIDIS / REUTERS
--------------------------------------------
Οι Ευρωπαίοι ήταν εύλογα συγκλονισμένοι από τις εικόνες των δεινών και των θανάτων που παρήγαγαν αυτά τα ταξίδια, οι οποίες διαδόθηκαν ευρέως στα μέσα μαζικής ενημέρωσης: Μη αξιόπλοα και υπερφορτωμένα σκάφη που ανατρέπονται ή βυθίζονται˙ πτώματα που ξεβράζονται στις παραλίες˙ χιλιάδες ταλαιπωρημένοι σε ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς σταθμούς και σε σύνορα ή πεζοπορούντες μαζικά κατά μήκος των οδών και μέσω αγρών. Καθώς ο αριθμός των Σύρων που κατέφθαναν με τα λαθρεμπορικά ή πνίγονταν στην θάλασσα άρχισε να αυξάνεται έντονα, οι κυβερνήσεις άρχισαν να αναλαμβάνουν δράση. Τον Αύγουστο του 2015, Γερμανοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι το Βερολίνο θα επέτρεπε σε όλους τους Σύρους πολίτες να υποβάλλουν αίτηση ασύλου στα σύνορα της Γερμανίας, ανεξάρτητα από το πώς είχαν φθάσει εκεί. Η απόφαση ανέστειλε ουσιαστικά την ευρωπαϊκή Σύμβαση του Δουβλίνου του 1997, η οποία απαιτεί από τους αιτούντες άσυλο να υποβάλλουν τις απαιτήσεις τους στο κράτος της ΕΕ που φτάνουν πρώτα. Η γερμανική κυβέρνηση προφανώς ήλπιζε ότι θα ηγηθεί σε μια πανευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση, σύμφωνα με την οποία άλλα κράτη θα επανεγκαθιστούσαν Σύρους όπως είχε υποσχεθεί το Βερολίνο. Η Σουηδία ακολούθησε την Γερμανία, αλλά οι περισσότερες άλλες χώρες δίστασαν.
Η νέα πολιτική της Γερμανίας πέτυχε ορισμένους από τους στόχους της. Παρείχε βοήθεια στις δεκάδες χιλιάδες Σύρους που είχαν ήδη φθάσει στην Ευρώπη˙ ελάφρυνε τα βάρη της Ελλάδας και της Ιταλίας˙ και βοήθησε προσωρινά να διατηρηθούν οι δεσμεύσεις της ΕΕ και της Γερμανίας σχετικά με τα ανοιχτά εσωτερικά σύνορα και το δικαίωμα ασύλου. Αλλά παρείχε επίσης ισχυρά κίνητρα για μίμηση στις πρόσφατες αφίξεις -όχι μόνο για τα εκατομμύρια των Σύρων που εξακολουθούν που μαραζώνουν στην Τουρκία, τον Λίβανο και την Ιορδανία [4], αλλά και για πολίτες άλλων χωρών, όπως το Αφγανιστάν, η Ερυθραία, το Ιράκ, η Σομαλία, και το Σουδάν. Μέχρι το τέλος του 2015, τουλάχιστον 890.000 μετανάστες και πρόσφυγες είχαν υποβάλει αίτηση ασύλου στην Γερμανία και περίπου 300.000 άλλοι το είχαν κάνει σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Τώρα φαίνεται ξεκάθαρο ότι το Βερολίνο απέτυχε να προβλέψει το μέγεθος αυτού του αποτελέσματος καθώς και την απροθυμία των περισσότερων κυβερνήσεων της ΕΕ να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Καθώς ο ρυθμός των αφίξεων στην Γερμανία αυξήθηκε, η αρχική δημόσια υποστήριξη άρχισε να μειώνεται, ειδικά αφότου η μετανάστευση συνδέθηκε στο μυαλό ορισμένων ψηφοφόρων με τρομοκρατικές επιθέσεις και άλλα εγκλήματα. Αθώοι μετανάστες έγιναν στόχοι επίθεσης και υπήρξαν εκατοντάδες εμπρηστικές επιθέσεις εναντίον ξενώνων που χτίστηκαν για να φιλοξενήσουν αιτούντες άσυλο. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα κατεστημένα πολιτικά κόμματα άρχισαν να χάνουν ψηφοφόρους προς τις ευρωσκεπτικιστικές, αντιμεταναστευτικές ομάδες που προηγουμένως ήταν στο περιθώριο, όπως το γερμανικό Alternative für Deutschland (AfD) και το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας, η ηγέτις του οποίου Marine Le Pen [5] ήταν δεύτερη στις φετινές προεδρικές εκλογές. Αυτό το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό: Ένα ακροδεξιό κόμμα που αντιτίθεται στην ΕΕ προσέλκυσε την υποστήριξη περισσότερων από το ένα τρίτο των Γάλλων ψηφοφόρων σε μια χώρα που βοήθησε να ιδρυθεί το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Κατά το παρελθόν έτος, η ροή των μεταναστών από την Τουρκία προς την Ελλάδα είχε μειωθεί δραματικά, ακόμη και όταν περισσότεροι άνθρωποι πέθαιναν παίρνοντας την μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη θαλάσσια διαδρομή από την Βόρεια Αφρική προς την Ιταλία. Ένας λόγος για την μείωση των εισροών ήταν η αποκατάσταση των συνοριακών ελέγχων μεταξύ ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών -απότομες ανατροπές των σκληρά κερδισμένων δεσμεύσεων της ΕΕ για ανοιχτά εσωτερικά σύνορα. Ένας δεύτερος και ίσως πιο σημαντικός λόγος ήταν η συμφωνία του Μαρτίου 2016 μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, σύμφωνα με την οποία η ΕΕ δεσμεύτηκε να στέλνει τα άτομα που έφθασαν στην Ελλάδα με πλοίο, πίσω στην Τουρκία. Για κάθε Σύρο που επέστρεφε στην Τουρκία με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ συμφώνησε να επανεγκαθιστά έναν Σύρο πρόσφυγα απευθείας από την Τουρκία. Συμφώνησε επίσης με τα τουρκικά αιτήματα η ΕΕ να δώσει συνολικά έξι δισεκατομμύρια ευρώ για να βοηθήσει στην φροντίδα των προσφύγων στην Τουρκία, να ελευθερώσει τις ταξιδιωτικές προϋποθέσεις για τους Τούρκους πολίτες στην ζώνη Σένγκεν, την ζώνη ελεύθερης διέλευσης της ΕΕ, και να αναζωογονήσει την μακρόχρονη αίτηση της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ.
Αλλά η συμφωνία είναι εύθραυστη. Η εφαρμογή της εξαρτάται από την κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία απείλησε να την καταργήσει καθώς η σχέση της με τις ευρωπαϊκές ομολόγους της έχει επιδεινωθεί. Είναι επίσης αμφιλεγόμενη στην Ευρώπη, τόσο μεταξύ των υπέρμαχων των προσφύγων που υποστηρίζουν ότι παραβιάζει ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στο άσυλο και θέτει σε κίνδυνο τους μετανάστες που στέλνονται πίσω στην Τουρκία, καθώς και μεταξύ των δεξιών λαϊκιστών που θεωρούν ότι η ΕΕ δέχεται τα αιτήματα της Τουρκίας ως μια υποχώρηση σε διεθνή εκβιασμό.
ΕΜΑΘΑΝ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ;
Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας αποτελεί το κυριότερο παράδειγμα μιας τάσης στην προσφυγική πολιτική της ΕΕ σχετικά με ό, τι έγινε γνωστό ως υπεράκτια διεκπεραίωση. Στο πλαίσιο αυτό, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν να μειώσουν τα κίνητρα για παράνομη μετανάστευση, να υποβαθμίσουν τα δίκτυα λαθραίας διακίνησης ώστε να μειωθούν οι θάνατοι στην Μεσόγειο, να προστατεύσουν τους πρόσφυγες όσο το δυνατόν πιο κοντά στις χώρες καταγωγής τους και να παρέχουν νέες και θεσμοθετημένες ευκαιρίες σε όσους δεν μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους να αιτηθούν άμεση επανεγκατάσταση από χώρες εκτός της ΕΕ.
Η προσέγγιση βρίσκει αντίσταση από ορισμένους Ευρωπαίους υποστηρικτές των προσφύγων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δεν παρέχει επαρκή προστασία στους πρόσφυγες και εμποδίζει την πρόσβαση σε αυτό που θεωρούν ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα να ζητούν άσυλο στην Ευρώπη. Υπάρχει όμως και ένα άλλο ενοχλητικό πρόβλημα: Η υπεράκτια διεκπεραίωση περιπλέκει τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες τις οποίες χρειάζεται για να ελέγχουν τις παράνομες μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη. Αυτά τα κράτη ορθώς βλέπουν τη μετανάστευση ως ένα πολύτιμο διπλωματικό νόμισμα.
Σύροι πρόσφυγες φτάνουν στο Friedland της Γερμανίας, τον Απρίλιο του 2016. KAI PFAFFENBACH / REUTERS
------------------------------------------------------
Η Τουρκία, για παράδειγμα, απηύθυνε επιτυχημένα σημαντικές απαιτήσεις προς την ΕΕ ως προϋπόθεση για την συνεργασία της στην ρύθμιση της μετανάστευσης. Τον Μάρτιο, απείλησε να τερματίσει την συμφωνία του 2016, αφού αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εμπόδισαν τους Τούρκους πολιτικούς να κάνουν προεκλογικές συγκεντρώσεις στις χώρες τους για τις ψήφους των Τούρκων υπηκόων στο δημοψήφισμα του Απριλίου που επέκτεινε την εξουσία του Ερντογάν. Οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ για την μετανάστευση με το Μαρόκο και τον Νίγηρα οδήγησαν τις χώρες αυτές να ζητήσουν παραχωρήσεις όπως καλύτερη πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές για τις γεωργικές τους εξαγωγές. (Το Μαρόκο επιδίωξε επίσης να συνδέσει την συνεργασία του στα μεταναστευτικά θέματα με την αναγνώριση από την ΕΕ της μαροκινής κυριαρχίας στο αμφισβητούμενο έδαφος της Δυτικής Σαχάρας). Άλλες τέτοιες περιπτώσεις πιθανόν να εμφανιστούν στο μέλλον, και χώρες που έχουν παροτρύνει άλλες να δεχθούν περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες, όπως η Γερμανία και η Σουηδία, θα πρέπει να κάνουν σχέδια για το μέλλον. Η πολιτικός επιστήμονας Kelly Greenhill [6] έχει εντοπίσει περισσότερες από 50 περιπτώσεις στις οποίες αναπτύχθηκε αυτή η προσέγγιση κατά την διάρκεια του περασμένου μισού αιώνα.
Ωστόσο, συνολικά, η υπεράκτια διεκπεραίωση έχει νόημα. Η στήριξη της Ευρώπης για την προστασία των προσφύγων στις λεγόμενες τρίτες χώρες δεν πρέπει να θεωρείται ως επιβάρυνση, αλλά ως επένδυση. Από ανθρωπιστικής απόψεως, μια τέτοια βοήθεια μπορεί να μεγιστοποιήσει τον αριθμό των ατόμων που λαμβάνουν προστασία και υποστήριξη, ενώ ταυτόχρονα ελαχιστοποιεί τον αριθμό εκείνων που πεθαίνουν στα χέρια των λαθροδιακινητών. Από στρατηγικής απόψεως, μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη ευάλωτων κρατών τα οποία διαφορετικά θα μπορούσαν να αποσταθεροποιηθούν από μεγάλο αριθμό προσφύγων, περιορίζοντας παράλληλα την ανάπτυξη των καρτέλ λαθροδιακινητών και την επίσημη διαφθορά που συχνά τους συνοδεύει. Εντός της Ευρώπης, μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό της ελκυστικότητας των λαϊκιστικών και ξενοφοβικών πολιτικών κινημάτων.
Θα ήταν λάθος οι διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις να περιορίσουν τώρα την βοήθειά τους για τους πρόσφυγες σε τρίτες χώρες. Αυτό συνέβη και παλαιότερα, στα μέσα του 2015, καθώς η ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση επεκτεινόταν. Η ανεπαρκής συνεισφορά των ευρωπαϊκών και άλλων πλούσιων χωρών υποχρέωσε τους ανθρωπιστικούς οργανισμούς του ΟΗΕ να μειώσουν δραστικά την επισιτιστική βοήθεια και να κλείσουν κλινικές υγείας για εκατομμύρια εκτοπισθέντες. (Εκείνη την εποχή, ο António Guterres, τότε επικεφαλής της Υπηρεσίας Προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών και τώρα Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, χαρακτήρισε το παγκόσμιο ανθρωπιστικό σύστημα ως «οικονομικά πτωχευμένο» [7]). Μια προσανατολισμένη προς την λιτότητα προσέγγιση στις βασικές ανθρωπιστικές ανάγκες των προσφύγων θα προκαλέσει περαιτέρω βλάβη σε αυτούς, θα ενισχύσει και θα εμπλουτίσει τα λαθρεμπορικά δίκτυα και θα οδηγήσει σε περισσότερες παράτυπες αφίξεις στο έδαφος της ΕΕ. Αυτό θα είχε το διεστραμμένο αποτέλεσμα να υπονομεύσει τις προσπάθειες της ΕΕ για εξοικονόμηση χρημάτων εξαιτίας του μεγαλύτερου κόστους ανά άτομο για τις δημόσιες υπηρεσίες στις οποίες έχουν δικαίωμα πρόσβασης οι πρόσφυγες στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Υπάρχουν μερικά άλλα διδάγματα που οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να μάθουν από την πρόσφατη εμπειρία. Το πρώτο είναι ότι οι φαινομενικά ασήμαντες πολιτικές αποφάσεις και δηλώσεις μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στις μεταναστευτικές ροές, χάρη στην εξάπλωση των καλά οργανωμένων δικτύων λαθρεμπορίου και της τεχνολογίας των ψηφιακών επικοινωνιών. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να πλαισιώσουν προσεκτικά τις επιλογές τους και θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η υποδοχή αιτήσεων ασύλου από συγκεκριμένες ομάδες θα ενισχύσει πιθανώς τα δίκτυα των λαθροδιακινητών και θα αυξήσει τον αριθμό των ανθρώπων που πεθαίνουν στην πορεία τους προς την Ευρώπη. Θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν τους κινδύνους που συνδέονται με μονομερείς αποφάσεις σχετικά με την μετανάστευση ή τους πρόσφυγες. Τα ακόμη ανοικτά σύνορα σε μεγάλο μέρος της ΕΕ σημαίνουν ότι τέτοιες ενέργειες μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις για άλλες κυβερνήσεις. Τα κράτη δεν μπορούν να υποθέσουν ότι οι αποφάσεις τους θα υποστηριχθούν από άλλους -ένα καλοπροαίρετο λάθος που φαίνεται ότι έκαναν η Γερμανία και η Σουηδία το 2015.
Στην συνέχεια, οι καθιερωμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αποδείξουν στο ολοένα και πιο σκεπτικιστικό κοινό τους ότι μπορούν να ρυθμίζουν τις μεταναστευτικές κινήσεις και να επιβάλλουν την επιστροφή των αιτούντων άσυλο των οποίων οι αξιώσεις απορρίπτονται μετά από δίκαιους ελέγχους. Οι αποτυχίες τους να πράξουν κατ’ αυτόν τον τρόπο φαίνεται να είναι σημαντικοί παράγοντες στην αυξημένη υποστήριξη των αντι-κατεστημένων πολιτικών κινημάτων που ισχυρίζονται ότι είναι τα μόνα κόμματα που επιθυμούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη μετανάστευση. Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλές Δυτικές κυβερνήσεις έχουν μπερδευτεί από απροσδόκητα μεγάλες μεταναστεύσεις που οι ψηφοφόροι πίστευαν είτε ότι [οι κυβερνήσεις τους] τις βοήθησαν να διογκωθούν είτε ότι απέτυχαν να τις ελέγξουν. Η πολιτική αποδυνάμωση του κυβερνώντος συνασπισμού της Γερμανίας είναι πιο εμφανής αυτή την στιγμή, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα: Δείτε τις ζημίες που προκάλεσε η [μεταναστευτική] νηοπομπή Mariel το 1980 στον Αμερικανό πρόεδρο Jimmy Carter ή τις απροσδόκητα μεγάλες μεταναστευτικές ροές [8] υπό τους νόμους της ΕΕ που υπονόμευσαν τους πρωθυπουργούς Τόνι Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν και αργότερα συνεισέφεραν στην ψήφο υπέρ του Brexit το 2016, που ανάγκασε τον πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον να παραιτηθεί.
Μια επιχείρηση διάσωσης στις ακτές της Λιβύης, τον Αύγουστο του 2015. DARRIN ZAMMIT LUPI / REUTERS
--------------------------------------------------------
Όσον αφορά τον μεγάλο αριθμό αιτούντων άσυλο που έχουν ήδη έλθει στην ΕΕ, τα κράτη-μέλη της ΕΕ πρέπει να αναζητήσουν δημιουργικούς τρόπους για να διεκπεραιώσουν ταχύτερα τις αιτήσεις τους, ενώ ταυτόχρονα θα συνεχίσουν να σέβονται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους. Κάτι τέτοιο θα μείωνε τα κίνητρα για νέες αφίξεις που [θα] υποβάλλουν αδύναμους ισχυρισμούς ασύλου προκειμένου να εξασφαλίσουν διαμονή στην Ευρώπη κατά την διάρκεια διεκπεραίωσης των αιτήσεών τους. Επιπλέον, θα απαλλάξει όσους έχουν ισχυρές αιτήσεις ασύλου από μια περίοδο αγχώδους και αντιπαραγωγικής αναμονής. Τα κράτη πρέπει επίσης να αφιερώσουν περισσότερη υψηλού επιπέδου προσοχή στην ενσωμάτωση, να εργαστούν για να ελαχιστοποιήσουν τις διακρίσεις και τις βίαιες επιθέσεις εναντίον μεταναστών και προσφύγων και να κάνουν περισσότερα για να ενθαρρύνουν τους νεοαφιχθέντες να μαθαίνουν γρήγορα τις τοπικές γλώσσες, να βρίσκουν θέσεις εργασίας και να δημιουργούν δικές τους επιχειρήσεις.
Τέλος, παρότι μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός πρόσφατων μεταναστών στην Ευρώπη έχουν εμπλακεί σε τρομοκρατικές επιθέσεις, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να αντιμετωπίσουν με ειλικρίνεια τις όντως υπάρχουσες σχέσεις, εφόσον η αποτυχία να το κάνουν προκαλεί δημόσιο σκεπτικισμό. Οι βίαιες επιθέσεις σε ευρωπαϊκές πόλεις τα τελευταία χρόνια καταδεικνύουν ότι χρειάζονται μόνο λίγοι εμπλεκόμενοι τρομοκράτες για να δημιουργήσουν χάος και φόβο και η αποτυχία αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων θα προσδώσει αξιοπιστία στους ισχυρισμούς των αντιμεταναστευτικών και αντιευρωπαϊκών δυνάμεων ότι μόνο αυτοί μπορούν να τύχουν εμπιστοσύνης για θέματα μετανάστευσης και ασφάλειας. Αν και δεν ήταν τρομοκρατικές επιθέσεις, οι σεξουαλικές επιθέσεις που διαπράχθηκαν στην Κολωνία και σε άλλες γερμανικές πόλεις τον Δεκέμβριο του 2015 σκιαγράφησαν αυτή την δυναμική. Οι ακροδεξιές ομάδες υποστήριξαν ότι η αρχική αδυναμία των γερμανικών Αρχών να αναφέρουν τους ρόλους των αλλοδαπών σε αυτές τις επιθέσεις, αποκάλυψε μια ευρύτερη αλληλεπικάλυψη σχετικά με τη μετανάστευση.
Τα ανθρωπιστικά και πολιτικά στοιχήματα της ευρωπαϊκής προσέγγισης στην κρίση είναι υψηλά: Η ζωή εκατομμυρίων [ανθρώπων], η σταθερότητα των κρατών που συνορεύουν με τις χώρες που παράγουν πρόσφυγες, η αντοχή της δημόσιας στήριξης στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις ανθρωπιστικές πολιτικές στην Ευρώπη, και η μελλοντική ενότητα και σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης διακυβεύονται. Τουλάχιστον, οι αξιωματούχοι της ΕΕ και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να φροντίζουν ώστε οι ενέργειές τους, όσο κι αν έχουν καλές προθέσεις, να μην επιδεινώνουν τα προβλήματα της Ευρώπης.
Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/europe/2017-05-11/europe-s-migra...
Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/reviews/2015-12-14/european-disunion
[2] https://www.foreignaffairs.com/reviews/review-essay/2017-02-13/destinati...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/salvaging-brexit
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/levant/2015-10-20/help-refugees-...
[5] https://www.foreignaffairs.com/interviews/2016-10-17/france-s-next-revol...
[6] http://www.cornellpress.cornell.edu/book/?GCOI=80140100627270
[7] https://www.foreignaffairs.com/articles/western-europe/2015-09-14/truth-...
[8] http://www.epi.org/publication/value-added-immigration/
www.fotavgeia.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου